Diyarbakır’da yüzde 330 oranındaki su zammı mahkemeden döndü

Diyarbakır 1. İdare Mahkemesi, kayyım yönetimindeki Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin içme suyuna yaptığı yüzde 330’a varan su zammını hukuka uygun bulmayarak iptal etti.

Avukat Şahin Koyun, belediyenin mahkeme kararını hemen uygulaması gerektiğini söyledi. 

Diyarbakır Barosu Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu, kayyım yönetiminde olan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ) Genel Müdürlüğü tarafından 1 Ocak 2020’den itibaren suya yapılan yüzde 35 ila yüzde 330’luk zammın iptali için dava açtı.

Komisyon adına avukat Şahin Koyun’un Diyarbakır 1. İdare Mahkemesine sunduğu dilekçede, su zammı ve fiyat artışlarında Aylık Tüfe (Tüketici Fiyat Endeksi) uygulanması kararının, hukuka, kamu yararına, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşam hakkına ve sosyal hukuk devleti ilkesine açıkça aykırı olduğu belirtilerek, “yürütmeyi durdurma talepli iptal davası” açıldı.

‘İdarelerin sınırsız takdir yetkisi bulunmuyor’

Mahkeme, davayı karara bağladı. Kararda, mevzuat hükümleri incelendiğinde, belediyelerin verilen su, atık su hizmetlerinin karşılığı olarak Belediye Meclisince belirlenecek tarifeye göre ücret almaya yetkili oldukları, ancak 2560 Sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un uygulanma mecburiyeti bulunan büyükşehirlerde, su tarifesi belirlenirken idarelerin sınırsız bir takdir yetkisinin bulunmadığı hatırlatıldı.

‘Adil bir bedel öngörülmeli’

Kararda, 2560 Sayılı Kanunun amacı göz önüne alındığında yasa koyuncunun, vatandaşlar için temel ihtiyaç niteliğinde bulunan temiz suyun tekel sağlayıcı konumunda bulunan belediyelerce ticari bir metâ haline getirilmemesini ve su bedeli belirlenirken tüm belediyelerce ölçülü ve adil bir bedel belirlenmesini öngörüldüğünün anlaşıldığı kaydedildi. 

‘Fiyatlandırmada 3 grup’

Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin incelendiği kararda, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi DİSKİ Genel Müdürlüğü Ücret Tarifesine göre, “Meskenler için su bedelinin 3,34 TL, atıksu bedelinin 1,66 TL olarak belirlendiği, toplam bedelin 5,00 TL olduğu belirtildi.

Kararda, fiyatlama yapılırken Diyarbakır ilinin 3 gruba ayrıldığı, Kayapınar, Sur, Bağlar, Yenişehir ilçelerinin 1. Grup, Ergani, Bismil, Silvan ilçelerinin 2. Grup, Çermik, Çınar, Çüngüş, Dicle, Eğil, Hani, Hazro, Kocaköy, Kulp, Lice ilçelerinin 3. Grup olarak belirlendiği ifade edildi.  

‘Su fiyat tarifesinde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmamakta’

Mahkeme kararında, şu ifadeler yer aldı: “Bu durumda, dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; dava konusu tarife ile su ve atık su bedelinin hem ilçelere göre hem de tüketim miktarına göre kademeli olarak belirlendiği, anılan mevzuat hükümleri gereğince, su bedeli maliyet bazlı olarak belirleneceğine göre, her bir metreküp su bedelinin eşit olacağı, bu bakımdan, maliyeti eşit olanın satış bedelinin de eşit olması gerektiği, su bedelinin tüketim miktarına ve aynı beldede ilçelere göre kademelendirilmesi ise, eşit maliyetli bir maldan daha fazla ücret alınması sonucunu doğurduğundan, bu da eşitlik ilkesine aykırı olduğu, keza, su tüketimine bağlı olarak tahakkuk ettirilen atıksu bedelinin hesaplanmasında da eşitsizlik yaratacağından, dava konusu su fiyat tarifesinde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.”

Mahkeme su fiyat tarifesini iptal etti

Mahkeme, açıkladığı nedenlerle İstinaf yolu açık olmak üzere dava konusu su fiyat tarifesinin iptaline karar verdi.  Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin İdare Mahkemesi’nin iptal kararını İstinaf Mahkemesi’ne taşıyıp taşımayacağı ise “itiraz süresi” dolmadığı için şimdilik bilinmiyor. 

‘Zam oranlarının yeniden güncellenmesi gerekiyor’

Avukat Şahin Koyun, belediyenin yaptığı yüzde 330’luk zammın ve yurttaşların su kullanımını kısıtlayacak haksız tasarruflarda bulunmasının mahkeme kararıyla hukuka aykırı bulunduğunu hatırlattı. Koyun, karar gereği zammın iptal edileceğini, yeni enflasyon oranının dikkate alınarak yeni bir güncel fiyat tarifesi belirleneceğini söyledi.

‘Kararın hemen uygulanması gerekiyor’

Belediyenin ilk zam oranını düşürmesi gerektiğini ifade eden Koyun, belediye tarafından suya yapılan ikinci zam oranını da ilk zam oranına göre yeniden belirlemesi gerektiğini vurguladı. Koyun, zam kararının uygulanması için istinaf kararının beklenmesine gerek olmadığını ve hemen uygulanması gerektiğini ifade etti. 

Mayıs’ta zam yapılmıştı

DBB DİSKİ, kentte en son Mayıs ayı başında içme suyuna yüzde 14 ile 40 arasında zam yapmıştı. Kent merkezinde 3,58 lira olan metreküp su fiyatı yüzde 14 zamlanarak 4 liraya, Bismil, Silvan ve Ergani ilçelerinde 2,30 lira olan metreküp su fiyatı yüzde 40 zamlanarak 3,20 liraya yükseltilmişti.

Çınar, Çüngüş, Dicle, Hazro, Kocaköy, Kulp, Lice, Çermik, Hani ve Eğil ilçelerinde ise 1,80 lira olan metreküp su fiyatı ise yüzde 33,4 zamlanarak 2,40 liraya çıkarılmıştı.

 Zam kararı, 5 Mayıs 2021 tarihi itibariyle yürürlüğe girmişti.

MA – DİYARBAKIR