İHD İstanbul Şube Başkanı Yoleri, mültecilere yönelik yaşanan hak ihlallerine ilişkin acil önlem alınmasını isteyerek, “Mülteciliği temel bir hak olarak tanımlayan uluslararası sözleşmelere uyulmalı.” dedi.
İHD İstanbul Şubesi, “17 Ekim Göçmenlerin Ulusötesi Mücadele Günü” dolayısıyla mültecilere ilişkin 9 aylık hak ihlali raporunu açıkladı. Dernek binasında yapılan toplantıda, “Yaşamın kıyısındaki mülteciler” pankartı asıldı.
Raporu okuyan İHD İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri, 23 Eylül itibari ile Türkiye’de geçici koruma altında 3 milyon 621 bin 968 kayıtlı Suriyeli mülteci olduğunu belirterek, bunun dışında 400 bin dolayında diğer ülkelerden kayıtlı mülteci ve tahminlere göre 1 milyonun üzerinde “düzensiz göçmen” bulunduğunu ifade etti.
‘Ayrı sınıflar açılarak çocuklar diğerlerinden tecrit ediliyor’
Yoleri, mültecilerin yaşadıkları sorunlara ilişkin şunları aktardı: “Mülteci nüfusunun kayıtlı olduğu il dışında ikamet ediyor olması nedeni ile çocukların okula kayıt yaptırmalarının mümkün olmaması, okullarda Suriyeliler için ayrı sınıflar açılarak çocukların diğerlerinden tecrit edilmesi, mültecilere ama özellikle Suriyeli öğrenci, öğretmen ve velilere yönelik ayrımcı uygulama ve söylemlerin giderek artması, ortaokuldan başlayarak okullaşma oranının hızla düşüş göstermesi, üniversitede okuyan mülteci kadınların neredeyse yok denecek noktada olması sorunun boyutunu gözler önüne sermektedir.”
‘Yaşanan hak ihlallerine karşı acil önlemlerin alınması gerekiyor’
Bu durumun sağlık hakkına erişimi de imkansız kıldığına vurgu yapan Yoleri, “Bu nedenle ciddi rahatsızlıkları olan mülteciler hastanelere gitmek istememektedirler” dedi. Özellikle salgın sürecinde kadınlara ve çocuklara yönelik artan şiddet ve istismara dikkat çeken Yoleri, yaşanan hak ihlallerine ilişkin acil önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.
‘Koruma mekanizmaları ihtiyacı karşılamıyor’
Salgın sürecinde Geçici Barınma Merkezleri’nde kalan Suriyeli sayısının son 3 yılda 228 binden 60 bine gerilediğine işaret eden Yoleri, mültecilere yönelik koruma mekanizmaların ihtiyacı karşılamadığını ifade etti.
‘2019’da çalışma izni verilen 31 bin 185 kişi’
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 31 Mart 2019 tarihinde açıkladığı verileri aktaran Yoleri, 4 milyon Suriyeli mülteci içinde Türkiye’de çalışma izni verilen Suriyeli sayısının 31 bin 185 kişi olduğunu söyledi.
18 Mart 2016 tarihinde Türkiye ile AB arasında düzensiz göçün önlenmesi adına yapılan “Geri Kabul Anlaşması”nı hatırlatan Yoleri, Türkiye’nin kendi toprakları üzerinden Ege’deki Yunan adalarına geçen bütün düzensiz göçmenleri geri almayı kabul ettiğini fakat İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun 3 Mart 2020’de yaptığı açıklamada Edirne üzerinden Türkiye’den ayrılan göçmen sayısının 130 bin 469 kişi olduğunu açıkladığını aktardı.
‘Mülteciliği temel hak olarak tanımlayan sözleşmelere uyulmalı’
Yoleri, raporun devamında İHD’ye yardım talebiyle başvuran mültecilerin anlattığı sorunları paylaştı. Yoleri, raporun sonuç kısmında yer alan şu önerileri sıraladı:
*Nefret dilinin yaygınlaşmasının önüne geçilmeli. Mülteciliği temel bir hak olarak tanımlayan uluslararası sözleşmelere uyulmalı.
* Kadına yönelik şiddet önlenmeli ve çalışan mültecilerin hakları korunmalı.
* Nefret saldırılarında cezasızlık uygulamalarına son verilmeli.
* Göç İdaresi’nin uluslararası koruma ve ikamet başvuruları alınmalı.
* Suriyelilere uluslararası koruma başvurusunda bulunma yolu açılmalı.
* Eğitim, sağlık, barınma ve çalışma gibi temel haklar bakımından vatandaşlarla eşit haklar sağlanmalı.
* Mültecilere kendi dillerinde hizmet sunacak merkezler kurulmalı.
* Uzun süre Türkiye’de yaşayan ve geri dönmesi savaş etkilerinin neden olduğu koşullar çerçevesinde mümkün görünmeyen mültecilere vatandaşlık sağlanmalıdır.”
MA – İSTANBUL
