Sosyal medya yasaklandıktan sonra…

Metin Gülbay

AKP kendisine en yoğun muhalefet eden mecra olarak gördüğü sosyal medyayı da denetim altına almak için bir yasa çıkardı. Pek iyi sonuçları olmayacak bunun.

Öncelikle bu karar sonrası korkanlar ya hesaplarını kapatacak veya askıya alacak ya da hiç kullanmamaya çalışacak. Yani AKP’nin istediği sonuç hasıl olacak gibi görünüyor gibi ama gerçekte sonuç tam da böyle mi olacak?

Şöyle düşünelim: Doğa yasalarından en önemlisi, bir gazın sıkıştırıldığında patlamasıdır. Yani bir metreküp gazı kırk santimetreküplük bir tüpe sıkıştırmaya kalkarsanız birtakım etkenlere bağlı olarak kesinlikle bir gaz patlaması yaşanır.

Tıpkı bunun gibi bir kamyon dolusu taşı bir un çuvalına sıkıştırmaya kalkarsanız da başarılı olamazsınız.

Toplumları da aynı doğal yasalar yönetir. İnsanlar açıkça konuşamazsa başka bir yolla bu ihtiyaçlarını giderir, örneğin birbirleriyle konuşarak veya duyduklarını yayarak yani yalan dolan şeylere inanarak.

AKP’nin sosyal medyayı sıkı denetim altına almasından sonra da konuşabildiği tek mecranın yasaklandığını gören insanlar dedikodulara inanmaya ve onları yaymaya başlayacak, doğal bir süreç işleyecek yani.

Birtakım şehir efsaneleri yayılacak ortalığa, aslı astarı olmayan. Ama herkes inanacak bunlara çünkü söylenenlerin dedikodu olduğunu ispatlayacak herhangi bir mecra kalmamış olacak ortada.

Halbuki serbest bir mecrada yalan haberler birkaç saat içinde ortaya çıkıyordu. Twitter’da örneğin yalan söylemeniz mümkün değildi. Tabii trollerin söylediklerini hariç tutuyorum çünkü onları kimsenin kaale aldığı yoktu zaten.

Şimdi insanlar korkudan tanık oldukları olayları bile paylaşamayacak. Yalnızca birbirine telefon edip ya da o da dinlenir korkusuyla mail atıp veyahut mailler de izlenir korkusuyla yüzyüze görüşmelerde tanıklıkları paylaşacak. Kulaktan kulağa, dilden dile yayılırken bu tanıklıklar efsanelerle yamanacak ve onuncu kişiye ulaştığında gerçek tanıklıktan iz bile belki kalmamış olacak, bambaşka bir hikaye dolanacak ortalarda.

AKP kendisini yıkacak en önemli kararı aldı bence. Bir iktidarı en kolay dedikodu yıkar, en güçlü muhalefet dedikodudur çünkü. AKP yayılan haberlerin dedikodu olduğunu ortaya çıkaracak bir mecra da bırakmadığı için kendisine ölümcül yıkımlar getirecek bu dedikoduları önleyecek hiçbir şey yapamayacak.

Hatta bunu yandaş medyası yoluyla veya aktroller yoluyla yapmaya kalktığında dedikodudan haberi olmayanların da bu dedikodudan haberinin olmasını sağlamış olacak. Bu daha da beter bir şey olacak çünkü dedikoduyu kendi eliyle yaymış olacak.

Buraya kadar anlattığım senaryo uç noktada şeyleri içeriyor farkındayım ama olmayacak şeyler değil. Önemli olan önümüzdeki dönemde bu senaryonun yüzde kaç oranda gerçekleşeceği, yoksa gerçekleşmeme olasılığı yok.