Balıkesir’de transfobik ayrımcılık: Trans kadın zorla tuvaletten çıkarıldı

Balıkesir’in Bandırma ilçesinde bulunan “Yemen Kahvesi” isimli mekân, kadınlar tuvaletini kullanan trans kadın müşterisini tuvaletten zorla çıkardı.

Balıkesir Yemen Kahvesi’nden transfobik ayrımcı uygulama Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı
Fotoğraf: Kaos GL

Balıkesir’in ilçesi Bandırma’da bulunan Yemen Kahvesi isimli mekân, kadınlar tuvaletini kullanan trans kadın müşterisini tuvaletten zorla çıkardı.

Mekan sahibi tarafından transfobik ayrımcılığa maruz bırakılan trans kadın kaosGL.org’a yaşadıklarını anlattı: “Arkadaşlarımla 28 Kasım Perşembe günü her zaman vakit geçirdiğimiz Yemen Kahvesi’ne gittik. Ben arkadaşımla birlikte kadınlar tuvaletine girdim. Bu sırada tuvaletten çıkan kişiler beni şikâyet etmiş. Hemen ardından mekânın sahibi tuvaletin kapısını bir hışımla açarak içeri girdi ve ‘Hemen dışarı çıkıyorsun, senin burada ne işin var, gireceksen erkekler tuvaletine gir’ dedi. Şoka girdim ve hiçbir şey diyemeden dışarı çıktım. İçeride kalan arkadaşım mekân sahibi kadına ‘Bunu söylemeye hakkınız yok’ dediğinde mekânın sahibi benim için ‘O erkek görünümlü, erkekler tuvaletine girmesi lazım, burası kadınlar tuvaleti” dedi.

“Bir işe yarayacağını düşünmüyorum”

Transfobik ayrımcılığa maruz kalan trans kadın yaşadığı ayrımcılıktan ‘bir işe yaramayacağını’ düşündüğü için şikâyetçi olmadığını belirterek: “Kendimi berbat hissettim. Kadın olarak kendini beyan eden biri için erkekler tuvaletine gir denilmesi o kadar kalp kırıcı bir olay ki… Bir daha Bandırma’da bir mekânda tuvalete girerken yine aynı şeyi yaşar mıyım diye düşünüyorum. Buna rağmen mekandan şikayetçi olmadım çünkü bir işe yarayacağını düşünmüyorum.”diye anlattı.

Kaos GL Derneği’nin yayımladığı 2018 Yılında Türkiye’de Gerçekleşen Homofobi Ve Transfobi Temelli Nefret Suçları Raporu, LGBTİ+’ların maruz kaldığı ayrımcı uygulamalara ya da nefret saldırılarına karşı çoğunlukla yetkili mercilere başvurmadığını ortaya koyuyor.

Rapor vakaların büyük çoğunluğunda mağdurların şikâyette bulunmamasının başlıca nedeni, temel yurttaşlık haklarının tanınacağına ve devletin yasal güçleri ve hukuk sistemi tarafından korunacaklarına dair inançsızlıkları olduğunu belirtiyor. Rapor, “Tersine, söz konusu kurumlarca daha da mağdur edilmekten korkmaktadırlar” diyor.

“Hak ihlalini yaratan durum, kişinin erkek tuvaletine girmeye zorlanmasıdır”

Ayrımcılıkla karşılaşan LGBTİ+’ların hukuki yollara başvurmamasının sebeplerini Kaos GL Hukuk Danışmanı Avukat Kerem Dikmen değerlendirdi:

“Temel haklara ilişkin uluslararası sözleşmeler devletlere kişilerin özel hayatlarına müdahale etmeme yükümlülüğü yüklüyor. Bununla birlikte kişiler arasındaki özel hayatlarına ilişkin hak ihlallerini önleyici tedbirler alma yükümlülüğü de getiriyor. Ne yazık ki Türkiye Cumhuriyeti devlet politikası zaten translara dönük ayrımcılığı engellemek noktasında isteksizken son dönemlerde gerek kamu otoritesinin yaklaşımı gerekse de yargısal kararlar bu ayrımcılığı meşrulaştıran bir zemine oturdu. Hak sahibi mağdurun adalete güvenmiyor oluşunun en büyük nedeni bu. Çünkü bir biçimde yargı mercilerinin önüne sorunu taşısa, karşısında mekân sahibi ile farklı düşünmeyen bir insan topluluğu bulacak.”

Av. Dikmen, Yemen Kahvesi sahibinin müşterisine transfobik ayrımcı uygulamasını şöye yorumluyor: “Kişilerin cinsiyet kimlikleri kendilerini ait hissettikleri cinsiyettir. Kadın olan trans müşteri açısından hak ihlalini yaratan durum, olsa olsa bu kişinin erkek tuvaletine girmeye zorlanmasıdır.”