393 kadın, cezaevlerindeki mahpusların yaşam ve sağlık haklarının korunması için dokuz maddeden oluşan taleplerini açıkladı.
Talepler arasında, İnfaz Yasası’nda eşitliğin sağlanarak hapishanelerde yaşam hakkı korunmayan kadınlar, çocuklar ve dezavantajlı grupların derhal serbest bırakılması yer aldı
393 kadın, “Kadınlar, İnfaz Yasası’ndaki Eşitsizliğin Giderilmesini; Hükümlü ve Tutukluların Yaşam ve Sağlık Hakkının Korunmasını İstiyor” başlıklı ortak açıklama yaptı. Açıklamada, yaşamın her alanında olduğu gibi hapishanelerde de kadınların en zorlu süreçleri yaşadığına dikkat çekildi.
‘Hukukun ve vicdanın esas alınacağına inanmak istiyoruz’
Açıklamada, Ceza İnfaz Yasası’nda siyasi mahpusların kapsam dışı bırakılmasının toplum vicdanını yaraladığına işaret edildi. Açıklamada şöyle denildi:
“Öncelikle yaşamı savunuyoruz. Cezaevlerinde hiç kimse can güvenliklerinin sağlanamadığı koşullarda tutulmamalı. Ancak herhangi bir yaralama suçlusunun, kadınlara ve çocuklara şiddet uygulayanların tahliye edilmesi, sadece düşüncesini açıklayanların, siyasetçilerin içerde tutulmasını biz kadınlara kimse meşru gösteremez. Siyasi mahpusların İnfaz Yasası’ndaki değişiklik kapsamına alınması sağlanarak eşitsizliğin giderileceğine, hukukun ve vicdanın esas alınacağına inanmak istiyoruz.”
‘Sağlık ve yaşam hakkıyla ilgili önlemler alınmamış’
Hapishaneler ile ilgili olarak yayınlanan raporların, avukatların ve ailelerin verdiği bilgilerin kaygılarını arttırdığına vurgu yapılan açıklamada, “Salgına karşı sadece çeşitli yasaklamalar getirilmiş, cezaevlerinde sağlık ve yaşama hakkıyla ilgili önlemler alınmamış. Hatta mahpuslar kendi hallerine terk edilmiş görünmektedir. ‘Muhalifse ne hali varsa görsün’ denilmediğine güvenmek istiyoruz.” denildi.
Açıklamada, ayrıca hapishanelerde, yemek ve hijyen sorununun devam ettiği, salgına karşı maske, eldiven ve dezenfektan gibi koruyucu malzemelerin verilmediği, hapishanelerin kalabalık olması nedeniyle fiziki mesafenin korunamadığı, kantin fiyatlarının fahiş rakamlara vardığı vurgulandı.
‘Kadın siyasetçiler görünmezleşiyor’
Hapishanelerdeki kadın siyasetçilerin durumuna dikkat çekilen açıklamada, şöyle denildi: “Kandıra gibi cezaevlerinde, paylaşmaya çalıştığımız ihlallerin daha kötü olduğu gözleniyor. Siyasette kadınlar bin bir mücadeleyle açtıkları alanlarda, kadın görünürlüğünü ve temsiliyetini sağlamak, seslerini duyurmak için çabalarken, cezaevlerinde kadın siyasetçiler görünmezleşiyor. Bu da maruz kaldıkları ihlallerin daha az gündeme gelmesi anlamına geliyor.”
‘Siyasi mahpuslardan gelen haberler kaygı verici’
Açıklamada, özellikle Gültan Kışanak, Sebahat Tuncel, Selma Irmak, Çağlar Demirel, Figen Yüksekdağ, Aysel Tuğluk, Gülser Yıldırım, Nurhayat Altun ve Edibe Şahin’in de bulunduğu siyasi mahpuslardan gelen haberlerin kaygı verici olduğu belirtildi. Kadınlar, 9 maddeden oluşan taleplerini şöyle sıraladı:
* İnfaz düzenlemesine ilişkin yasa kısmi af niteliğinde. Anayasa uyarınca af düzenlemelerinin 3/5 çoğunlukla yasalaştırılması zorunluluğu var. Yasanın, Anayasa’nın 10. Maddesindeki eşitlik ilkesine, 2. Maddesindeki hukuk devleti ilkesine, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 14. Maddesindeki ayrımcılık yasağına aykırılığı göz önüne alınmalı.
* Ceza infaz kurumlarında yaşam hakkı korunmayan kadınlar, çocuklar ve dezavantajlı gruplar, ayrımcı İnfaz Kanunu’nda eşitlik sağlanarak derhal serbest bırakılmalı.
* Hükümlü de olsa salgında en yüksek riski taşıyan kronik hastalığı bulunanların ve yaşlıların cezalarını evlerinde çekmeleri, tutukluların adli kontrolle tahliye edilmelers sağlanmalı.
* Grip belirtisi gösteren tüm mahpuslar tedavi için derhal hastaneye sevk edilmeli.
* Mahpusların güçlü ve düzenli beslenmeleri için sıcak yemek servisi acilen tekrar başlatılmalı.
* Tüm kullanım alanları sık sık dezenfekte edilmeli, mahpuslara hijyen ve temizlik malzemeleri, maske ve eldivenler ücretsiz sağlanmalı.
*İnfaz koruma memurları günlük teste tabi tutulmalı.
* Adalet Bakanlığı tutuklu yakınlarını güncel kararlarla ilgili bilgilendirmeli. Telefon görüşmelerindeki kısıtlamalar kalkmalı, telefon görüş süresi haftada iki kez 20’şer dakika olarak düzenlenmeli. Mahpus yakınlarının endişeleri giderilmeli.
* Cezaevlerinin tabip odalarınca denetlenmeli.
Aralarında gazeteci, yazar, siyasetçi, aktivistin de bulunduğu 393 kadının imza listesine hdp.org internet sitesinde yayımlanan ortak açıklamada ulaşılabilir.