BİA Medya Gözlem Raporu’nda, Nisan, Mayıs, Haziran ayarlarında 93 gazetecinin 4 ağırlaştırılmış müebbet ve 883,5 yıl hapis cezası istemiyle yargılandığı belirtildi.
Raporda, “Cumhurbaşkanına hakaret” iddiasıyla 6 gazetecinin 28 yıl hapis istemiyle yargılandığı, 6 yılda ise 60 gazetecinin aynı suçlama ile ceza aldığı belirtildi.
“BİA Medya Gözlem Nisan-Mayıs-Haziran 2020″ raporu yayımlandı. Raporda, Cumhurbaşkanlık Hükümet Sistemi’nin siyasi ortaklık politikalarının bir sonucu olarak, medya özgürlüğünün İnsan Hakları Strateji Belgesi ruhuna aykırı bir şekilde ağır baskılara maruz bırakıldığına işaret edildi.
Raporda, özerk ve hakkaniyetli duruş beklenen medya düzenleyici kurumlarından Basın İlan Kurumu’nun (BİK) Evrensel, Cumhuriyet ve BirGün gazetelerine; Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) da Fox TV, Tele1 ve Halk TV kanallarına ağır cezalar kestiği belirtildi.
‘93 gazeteci 883,5 yıl hapis istemiyle yargılandı’
Raporda, Türk Ceza Kanunu (TCK), Terörle Mücadele Kanunu (TMK), MİT Kanunu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Kanunu ve Sermaye Piyasaları Kanunu (SPK) kapsamında 93 gazetecinin toplamı 4 ağırlaştırılmış müebbet ve 883.5 yıl hapis cezası istemiyle, 5’nin de toplam 1 milyon 260 bin TL manevi tazminat talebiyle yargılandığı belirtildi. Raporda, birçok gazetecilik davasının 15 Haziran sonrasına bırakıldığı kaydedildi.
‘En az 2 gazeteci tutuklandı’
Nisan – Mayıs – Haziran 2020 döneminde en az 2 gazetecinin tutuklandığının belirtildiği raporda, bu habercilerden Odatv Ankara Haber Müdürü Müyesser Yıldız’ın halen tutukluyken, Hakan Aygün’ün aynı dönem içerisinde tahliye edildiği belirtildi.
‘İnfaz düzenlemesinde dahil edilmeyen çok sayıda gazetecinin hayatı riske atıldı’
Raporda, koronavirüs salgınının ardından yoğun risk altında olan hapishanelerdeki nüfusunun azaltılması amacıyla girişilen infaz düzenlemesine Terörle Mücadele Kanunu ve MİT Kanunu’nun dahil edilmemesi nedeniyle, “terör örgütü propagandası”, “terör örgütüne yardım”, “üyelik” vb. gibi suçlamalarla tutuklanmış olan çok sayıda gazetecinin tahliye edilmediğine dikkat çekildi. Raporda, “Böylece basın ve ifade özgürlüğünü ihlal ettiği öne sürülen çok sayıda gazetecinin hayatı riske atılmış oldu.” denildi.
‘3 gazeteci gözaltına alındı’
3 gazetecinin gözaltına alındığı, 3’ünün de ifade vermeye çağrıldığının belirtildiği raporda, şu bilgiler aktarıldı:
“Bu dönemde, İsmail Dükel, Türkiye’nin dış politikasına dair veriler üzerine düşündüğü, Bursa’dan Yusuf Kayışoğlu çevre mücadelesini izlediği, Kocaeli’den Gökhan Karabulut ise, koronavirüse dair sağlık politikalarını eleştirdiği için gözaltına alındı. Sakarya’da AKP Sakarya milletvekili Ali İhsan Yavuz’ın ‘Medya güzellikleri yazmıyor’ sitemine ‘İyi ki varsın’ yazısıyla karşılık veren 3 haberci ‘hakaret’ suçlamasıyla Emniyet’te ifade vermeye zorlandı.”
‘2 saldırı, 7 tehdit, kadın gazetecilere sözlü saldırılar gerçekleşti’
Raporda, 2 gazetecinin fiziki saldırıların hedefi olduğu, 7 gazetecinin de tehdit edildiği belirtilerek, “Bu dönemde, iki kadın gazeteci (Şirin Payzın ve Nevşin Mengü) cinsiyetçi hakaret ve cinsel taciz ile karşı karşıya kalırken, Yeniçağ gazetesi köşe yazarı Yavuz Selim Demirağ dahi 2 gazeteci ölüm tehdidi aldı. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Saygı Öztürk’e sözlü saldırıda bulunurken bir kişinin fiziki saldırısına uğrayan İzmir Menemen merkezli Çağrı Haber gazetesi İmtiyaz Sahibi ve Çağrı Radyo Genel Yayın Yönetmeni Ulvi Tanrıverdi, hastaneye kaldırıldı.” denildi.
‘Cumhurbaşkanına hakaretten 6 yılda 61 gazeteci mahkum edildi’
Cumhurbaşkanı seçildiği Ağustos 2014’te Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik yayınlar ve düşünceler nedeniyle TCK’nın 299’uncu maddesinin yaygın kullanılmaya başlandığına işaret edilen raporda, “1 Temmuz 2020’ye kadar en az 61 gazetecinin hapis, ertelemeli hapis ve para cezasına mahkum edilmesine zemin oluşturdu.” diye kaydedildi.
‘6 gazeteci Cumhurbaşkanına hakaret etmekten toplam 28 yıl hapisle yargılanıyor’
Gazeteciler, Mustafa Hoş, Cem Şimşek, Özgür Paksoy, Ahmet Sever, Necla Demir ve Erk Acarer’in Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ilişkin görüş ve eleştirileri nedeniyle halen “Cumhurbaşkanına hakaret” iddiasıyla toplam 28 yıl hapis istemiyle yargılandığı belirtildi.
‘AYM’den ihlal kararı’
Anayasa Mahkemesi (AYM), bir gazetecinin ikinci kez tutuklanmasının “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkını ihlâl” ettiğine hükmederek, devleti 30 bin TL tazminat ödemeye mahkum ettiğinin belirtildiği raporda, “Ayrıca AYM, sendika.org sitesine erişimin tümüyle engellenmesiyle ifade ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar verdi, idareyi 6 bin TL tazminat ödemeye mahkum etti.” diye ifade edildi.
‘AYM’nin devlete yönelttiği tazminat cezasının toplam tutarı 102 bin 707’
Raporda, geçen yılın aynı döneminde AYM’nin 13’ü gazeteci toplam 29 kişi ve bir medya kuruluşunun başvurusunu görüştüğü hatırlatılarak, “İfade özgürlüğünü ihlal gerekçesiyle 3 gazeteciye 95 bin 207 TL tazminat (mahkeme gideri dahil) ödenmesine hükmetti. AYM, 15 tutukluya da toplam 7 bin 500 TL ödenmesini kararlaştırdı. AYM’nin bu dönemde devlete yönelttiği tazminat cezasının toplam tutarı 102 bin 707 TL oldu.” denildi.
‘AİHM başvurularda bir karar almadı’
Avrupa İnsan Pakları Mahkemesi’nin (AİHM), Covid-19 salgını döneminde öncelikli dosyaların incelenmesine devam ettiğinin belirtildiği raporda, “AİHM, geçen üç ayda, basın ve ifade özgürlüğü başvuruları kapsamında bir karar almadı. Kamuoyuna yansıyan tek karar, Ocak-Mart döneminde verilmişti.” diye kaydedildi.
‘RTÜK 48 para, 4 uyarı ve 29 program durdurma cezası verdi’
RTÜK’ün haber ve program yayınlarından dolayı TV kuruluşlarına 48 para, 4 uyarı ve 29 program durdurma cezası verdiğinin belirtildiği raporda, radyo kuruluşlarına 4 para ve 3 kez yayın durdurma cezası verdiği kaydedildi. Raporda, RTÜK’ün ayrıca TV’lere toplam 5 milyon 906 bin 326 TL ve radyolara 25 bin 035 TL idari para cezası verdiği ifade edilerek, “Geçen yılın aynı döneminde TV kuruluşlarına 19 para, 19 da program durdurma cezası verilmişti. Kurul, TV’lere toplamda 943 bin 787 TL para cezası kesti.” diye kaydedildi.
‘17 yeni işten çıkarma’
Koronavirüs salgını nedeniyle otoparka kurulan konteynerde çalıştırılan CNN Türk kanalının 7 muhabir ve 9 kameramanının önce izne çıkarıldığının ifade edildiği raporda, ardından işlerine son verildiği kaydedildi. Raporda, gazeteci-yazar İsmail Saymaz’ın Best FM’deki “Bunu Ben De Söylerim” programının da sonlandırıldığı belirtildi.
