İYİ Parti Milletvekili Aytun Çıray, İzmir’de meydana gelen depremin büyüklüğünün televizyon kanallarında olduğundan düşük gösterildiğini belirterek, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a “Depremin şiddetinin düşük gösterilmesinin bir gerekçesi var mıdır?” diye sordu.
İYİ Parti İzmir Milletvekili Aytun Çıray, merkez üssü Ege Denizi’nin Seferihisar açıklarında meydana gelen depremin büyüklüğüne ilişkin TBMM’ye soru önergesi verdi. Çıray’ın Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması talebiyle verdiği önergenin gerekçesinde, depremin büyüklüğü ile ilgili kamuoyunda ortaya çıkan farklılıkların, toplumda bazı soru işaretlerini de beraberinde getirdiğine dikkat çekti.
Neredeyse tüm haber kanallarında depremin şiddetinin Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) verisi olan 6.6 olarak verildiğini belirten Çıray, “Depremin şiddetini Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü 6.9, ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi (USGS) 7.0 ve Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi (ESMC) 7.0 olarak vermiştir” dedi.
‘Farklılığın neden düzeltilmediğinin açıklanması gerekiyor’
Çıray, her kurumun farklı noktalarda istasyonları olduğu ve ölçümlerdeki farklılıkların istasyonların depremin merkezine olan uzaklığından kaynaklandığının bazı yetkililer tarafından belirtilmiş olsa da, üzerinden 3 gün geçmiş olmasına rağmen bu farklılığın neden düzeltilmediğinin açıklanması gerektiğine işaret etti.
‘6.6 ile 6.9 arasında fark dağlar kadar büyük!’
Çıray, önergede şunları aktardı: “Türkiye’nin deprem konusundaki en yetkin kişileri arasında yer alan Prof. Dr. Celal Şengör, Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan gibi bilim insanları depremin şiddetinin 6.6 olmadığını, 6.9 – 7.0 arasında gerçekleştiğini çeşitli televizyon kanallarında kamuoyuyla paylaşmış ve düzeltilmesi gerektiğini belirtmişlerdir.” 6.6 ile 6.9 arasında büyük fark olduğunu belirten Çıray, şunları kaydetti:
“Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Özgün Konca katıldığı bir televizyon programında 6.6 ile 6.9 arasında depremin şiddeti açısından çok büyük farklılık olduğunu açıklamıştır. Yani iki rakam arasındaki fark etkileri açısından dağlar kadar büyüktür. Bu aralıkta 4 katlık bir sismik moment farkı bulunduğunu, yani iki katı kadar alanın iki katı kadar kaymış olduğunu, o nedenle ciddi bir fark olduğunu belirtmiştir.”
‘Bu durum toplumda endişeye yol açıyor’
Tüm bu verilere ve uyarılara rağmen televizyon kanallarının depremin şiddetini halen 6.6 olarak vermeye devam ettiğine vurgu yapan Çıray, bu durumun toplumda endişeye ve insanların zihninde soru işaretlerine yol açtığını kaydetti. Çıray, kamuoyu vicdanının rahatlatılması ve toplumun doğru bilgilendirilmesi amacıyla bu farklılığın gerekçesinin açıklanması için Oktay’ın şu soruları yanıtlamasını istedi:
- İzmir ve çevresinde acı etkilerini yaşadığımızı Seferihisar- Sisam adası merkezli depremin büyüklüğünü AFAD Mw 6.6, Kandilli Mw 6.9, Yunanistan ve İspanya Mw 7.0 ve ABD 7.1 olarak tespit etmiştir. Başta Kandilli Rasathanesi gibi çok köklü kuruluşların verileri dikkate alınmayıp neden yalnızca İçişleri Bakanlığı’na bağlı kuruluş olan AFAD’ın verileri geçerli sayılmaktadır?
- Depremin şiddetinin düşük gösterilmesinin bir gerekçesi var mıdır? Var ise bu gerekçeler nelerdir? Bu gerekçeleri kamuoyuyla paylaşmayı düşünüyor musunuz?
- Depremin şiddetinin yerli ve yabancı kuruluşlarca ve saygın bilim insanları tarafından 7.0 olarak belirtilmesine rağmen, haber yayın organlarında neden hala düzeltme yapılmamakta ısrar edilmektedir? Bu konuyla ilgili basın yayın organlarına yapılan bir baskı mı vardır? Var ise bunun gerekçesi nedir?
