HABER MERKEZİ – İHD Diyarbakır Şubesi ile Diyarbakır Barosu, kentte son dönemlerde artan işkence ve kötü muamele iddialarına dikkat çekerek, ev baskınları sırasında şüphelinin yanı sıra ev halkının tamamının değişken düzeylerde işkence, kötü muamele ve tehditlere maruz bırakıldığını belirtti.
İHD Diyarbakır Şubesi ile Diyarbakır Barosu, Diyarbakır’da son dönemlerde artan işkence ve kötü muamele iddialarına ilişkin ortak basın toplantısı düzenledi. Toplantıda açıklamayı okuyan Diyarbakır Baro Başkanı Cihan Aydın, işkence ve kötü muamelenin Türkiye’de hala insan hakları ihlalleri arasında önemli bir yer tuttuğunu söyledi. Aydın, güvenlik güçlerinin gözetim ve denetimi altındaki yerlerde, yakalama sonrası alıkonulan araçlarda, yasadışı toplama alanlarında, gözaltı merkezlerinde, cezaevlerinde, askeri kışlalarda işkence halen devam ettiğini söyledi.
‘Kapı kırılması rutin uygulama haline geldi’
Son dönemlerde özellikle gözaltına alma/yakalama sırasında işkence, kötü muamele ve onur kırıcı davranışların sistematik bir idari pratik haline geldiğine dikkat çeken Aydın, “Operasyonların tamamına yakını mahkeme kararlarıyla gece saatlerinde icra edilmekte, kapı çalma uygulaması yerine kapının kırılması rutin bir uygulama haline gelmiştir.” diye konuştu. Aydın, ev baskınları sırasında şüphelinin yanı sıra ev halkının tamamı da değişken düzeylerde işkence, kötü muamele ve tehditlere maruz bırakıldığını söyledi.
Ev baskınında elektro şok kullanıldığı iddiası
Aydın, bu iddialarla ilgili 8 Aralık 2019 tarihinde Diyarbakır Merkezde M.Ç. ve M.Ç. isimli kişilerin konutlarına kapıları kırılmak suretiyle girildiğini, evde bulunanlara da dayak atılarak, küfür, hakaret ve tehditlerde bulunulduğunun öne sürüldüğünü belirtti. Aydın, şüpheli/mağdur M.Ç.’nin kendisine elektro şok verildiğini, kolunun işkence sonucunda çatladığını ve vücudunun çeşitli yerlerinde morluk olduğunu ifade ettiğini belirtti. Diğer Şüpheli/mağdur M.Ç.’nin ise daha önce geçirdiği trafik kazası nedeniyle bacağında platin olduğunu söylemesine rağmen özellikle o bölgeden darp edildiğini anlattığını dile getiren Aydın, bu nedenle olaydan sonra yürüme güçlüğü çektiğini, dudağının patladığını ve vücudunun çeşitli yerlerinde darp izlerine bağlı morluklar oluştuğunu ifade ettiğini söyledi.
Çınar’ın iki köyünde işkence iddiası
Aydın, 8 Aralık 2019 tarihinde Diyarbakır Çınar İlçesine bağlı Çakırtutmaz (Misêrîkê) ve Kılıçkaya (Kerrik) köylerine yapılan operasyonda köy sakinlerine işkence yapıldığı iddialarını araştırmak üzere ise İHD ve Diyarbakır Barosu üyesi avukatların köylere gittiklerini belirtti. Askerlerin köyde avukatların olay yerine yaklaşmalarını engellemeye çalıştığını söyleyen Aydın, “Bunun üzerine köylülerin de tepkisi ile arama işlemi bitirilmiş olup kolluk görevlileri köyden ayrılmıştır.” dedi.
Olayla ilgili 9 Aralık’ta İHD Şubesine iki başvuru yapıldığını belirten Aydın, şunları kaydetti: “Sonraki günlerde de gözaltına alınan şüpheliler ve avukatları arasından görüşmeler yapılmıştır. İşkence gören ve gözaltına alınan şahıslardan birinin yüzde 50 oranında engelli olduğu ifade edilmiştir. A.E isimli yurttaş tarlada bulunduğu sırada gözaltına alınmış, kendi beyanı ve avukatlarının gözlemlerine göre saatlerce işkenceye maruz kalmıştır. A.E isimli yurttaşın yüzünde, gözünde ve kulaklarında yoğun darp izleri olduğu, aşırı kulak ağrısı yaşadığı ve ilaçlarının verilmediği bunun üzerine avukatın hastaneye sevk için ambulans talep ettiği ancak ambulansın AE’ yi hastaneye götürmediği ifade edilmiştir. Ayrıca İki kaburgasının kırık olduğu adli muayene esnasında doktor tarafından tespit edilmiştir.”
‘İnsanlık dışı uygulamalara derhal son verilmeli’
Aydın, Anayasada ve Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere göre, işkencenin mutlak olarak yasaklandığını ve bu suçun zamanaşımına tabi olmadığını bir kez daha hatırlatmak istediğini söyledi. Aydın, şunları kaydetti: “Bu insanlık dışı uygulamalara derhal son verilmeli, başvuranlar görevlerinden alınmalı ve işlemiş oldukları fiiller nedeniyle haklarında etkili bir yargılama yapılmalıdır. Başta Cumhuriyet Savcıları olmak üzere tüm adli ve idari mercileri işkence ile etkin ve caydırıcı tedbirler almaya davet ediyoruz.”
Aydın’ın açıklamasının ardından hazırlanan “Diyarbakır İli Çınar İlçesi İşkence ve Kötü Muamele Olaylarına İlişkin İnceleme ve Tespit Raporu” İHD Kayıp Komisyonu Üyesi Hasan Yalçın tarafından okundu. Raporda, işkence iddialarına ilişkin mağdurların beyanlarına yer verildi.
