Koronavirüs salgını nedeniyle ticari faaliyetlerine ara veren 1,5 milyona yakın esnaf ve sanatkar için hibe desteği başvuruları başladı.
Destek kapsamında 4 milyar 662 milyon lira hibe ödenecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan şimdiye kadar 1 milyon 200 bin kişinin esnafa sunulan destekten yararlandığını belirtirken, esnaf yapılan yardımı yeterli bulmuyor.
Euronews’e konuşan çok sayıda esnaf pandemi kısıtlamaları ile birlikte iflasa sürüklendiklerini ifade ediyor.
Nitekim Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) verilerine göre, kapısına kilit vuran esnaf sayısı bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11 artışla 29 bin 37’ye yükseldi. Durum 2020’de de benzerdi, 99 bin 588 esnaf kapandı.
”Banka hacizlerimden dolayı kredi kullanamadım, aylık 30 bin lira kira ödüyorum”
Esnafın kapısına kilit vurmasıyla işsizlik rakamları da büyüyor. Mart 2021 döneminde mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı 9 milyon 204 bine yükseldi.
İstanbul Beyoğlu’nda yirmi yıldır işletmecilik yapan Bahtiyar Dalmaz da iki işletmesinden birini kapatmak zorunda kalmış. Diğerini kapatmamak için ise direniyor. Elektrik, su ve vergi borçlarından kaynaklanan banka hacizlerinden dolayı kredi kullanamayan Dalmaz, devlet teşviklerinden de faydalanamamış.
Aylık 30 bin lira kira ödemesi yaptığını belirten Dalmaz, son açıklanan paketteki 3 bin liralık desteğin kendisine bir faydası olmadığını söylüyor.
Türkiye’de koronavirüs: Ekonomik yardım paketinden kimler yararlanacak?
”Pandemi öncesi 150 bin lira olan borcum şimdi 500 bin”
Dalmaz, pandemi öncesi olan 150 bin liralık borcunun şu anda 500 bin civarında olduğunu ve artık borcu borç ile kapatacak gücünün olmadığını ifade ediyor.
Yine verilere bakıldığında borcunu döndüremediği için batan esnaf sayısı da bir hayli fazla. 2020’nin ilk çeyreğinde toplam KOBİ kredileri 662 milyar 540 milyon TL iken, bu rakam bu yılın ilk çeyreğinde 879 milyar 284 milyon TL.
Beyoğlu esnafı Dalmaz, kısıtlama ve kapanma politikalarının yanlış uygulandığı görüşünde. Aşılama erken olsaydı ve tam kapanma sağlansaydı bu sürecin sancısı daha az olurdu diyor.
”Aylık masrafım 10 bin TL civarında, şimdiye kadar sadece üç aylığına 500 TL kira yardımı aldım”
İşletmeci Eda Aycan Tanrıverdi ise biriken fatura ve vergileri nasıl ödeyeceğini düşünüyor. Aylık giderinin 10 bini bulduğunu ancak kira adı altında verilen desteğin 500 TL olduğunu söyleyen Tanrıverdi, bu desteği de sadece üç ay alabildiğini dile getiriyor.
Çok sayıda esnafın dükkanını kapattığını söyleyen Tanrıverdi, dükkanımızı kapatmamak için hala direniyoruz diyor. Devlet teşviğini yeterli bulmayan işletmeci Tanrıverdi, en azından vergi muafiyeti istiyor. Çünkü biriken vergilerin taksitlerini de ödeyecek gücünün olmadığını söylüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İstanbul’da Vahdettin Köşkünde görüşerek esnaf ve sanatkarların sorunlarını aktaran TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken de altı maddelik acil talepler konusunda bir dosya sunarak çözüm talebinde bulundu.
Bu talepler arasında esnaf ve sanatkarlara nakit ve kira desteği kapsamı genişletilerek devam ettirilmesi, sosyal güvenlik prim ödemeleri ile vergi, elektrik, su, doğalgaz fatura bedelleri bir yıl süre ile faizsiz ertelenmesi gibi maddeler var.
Bu taleplerin karşılanması ile az da olsa nefes alacağını dile getiren esnaf, aksi takdirde ayakta kalmanın zor olduğunun altını çiziyor.
Hibe desteği müjdesini Cumhurbaşkanı Erdoğan vermişti
Esnaf ve sanatkara hibe desteği müjdesini ilk olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Kabine Toplantısı’nın ardından duyurmuştu.
Erdoğan: 17 Mayıs’ta başlayacak normalleşme takvimimizi önümüzdeki günlerde açıklayacağız
Birinci grupta kahvehane, kafe, çay bahçesi gibi yerler ile okul ve personel servisleri, düğün salonları, öğrenci yurtları, kantinler, kırtasiyeler, internet kafeler, hamamlar, lunaparklar gibi işletmeler yer alıyor. Sayıları toplamda 235 bine ulaşan bu işletmelere bir defaya mahsus 5 bin liralık hibe ödemesi yapılacak.
İkinci grupta bakım, onarım, tamirat, kaporta işleri ile uğraşanlar, seyyar satıcılar, sıhhi tesisatçılar, hırdavatçılar, müzisyenler, oto yıkamacılar, kuru temizlemeciler, oyuncak, kozmetik ve hediyelik eşya satıcıları, camcılar, çilingirler, bakırcılar, kalaycılar, ayakkabıcılar, konfeksiyoncular, tuhafiyeciler, zücaciyeler, kurs işletmecileri yer alıyor.
İkinci gruba daha önceki destek ödemelerinden yararlanan lokantalar, pastaneler, dondurmacılar, terziler, berberler, taksici, minibüsçü, otobüsçü ve pazarcılar da dahil olmak üzere toplamda 1 milyon 150 bini aşkın işletmeyi kapsayan bu gruptaki vatandaşlara bir defaya mahsus 3 bin lira hibe ödemesi yapılacak.
