Ilısu Barajı suyunun tarihi antik kent Hasankeyf’e gelmeye başlamasıyla taşınmayan bazı mezarlar su altında kalma riskiyle karşı karşıya.
Bazı mezarlar taşınırken bazı mezarların ise “Kimsesiz” olduğu gerekçesiyle taşınmadığı öne sürülüyor.
İHD, mezar/mezarlıkların sular altına bırakılarak gömülme hakkına müdahale edilmesine karşı mücadele edileceğini belirtti.
Batman’ın 12 bin yıllık geçmişe sahip olan Hasankeyf ilçesinde Ilısu Barajı nedeniyle şubat ayı içinde Hasankeyf’in su altında kalacağı tahmin ediliyor. Sınırlı sayıda tarihi eserin taşındığı Hasankeyf’te çok sayıda tarihi eserin su altında kalacağı belirtiliyor.
Mezopotamya Haber Ajansı’nın geçtiği bilgilere göre; Alçak yerlerde bulunan yerleşim yerlerindeki mezarlardan bazıları su altında kaldı. Çoğunluğu binlerce yıl öncesine ait eski mezarların bulunduğu antik kentte, yeni mezarların taşınmasına yönelik taleplerin bazıları yerine getirildi. Bazı mezarlar taşınırken bazı mezarların ise “Kimsesiz” olduğu gerekçesiyle yerinde bırakıldığı öne sürülüyor.
Bazı aileler ise başvurularına rağmen yakınlarının mezarlarının taşınmadığını belirterek İHD Diyarbakır ve Batman şubelerine başvurdu. Başvuru üzerine ilgili Cumhuriyet Savcılığı ve belediyelerde girişimlerde bulunan İHD, sonuç alamadı.
Nedim ve Mehmet Doğan adlı kardeşler, 11 Ocak 2016 tarihinde Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvuruda bulunarak 2000 yılında yaşamını yitiren ve Hasankeyf Asri Mezarlığı’na defnedilen kardeşi Ahmet Doğan’ın kimliğinin belirlenmesini istemişti. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, başvuruya Sağlık Bakanlığı genelgesi doğrultusunda nakil talep işlemlerinin belediyelerce yapılacağını, ölen kişinin kimliğinin tespitinin hukuk mahkemelerince açılacak dava ile belirleneceği yanıtını vermişti.
12 kişinin mezarı ‘kimsesiz’ diye taşınmadı
Bunun üzerine İHD Diyarbakır Şubesi’ne hukuki yardım talebiyle başvuruda bulunan Mehmet Doğan, 12 kişinin Hasankeyf Asri Mezarlığı’nda ‘kimsesizler’ bölümüne defnedildiğini, kardeşinin de DNA testi yapılmadan defnedildiğini belirtti. Mehmet Doğan başvurusunda, su altında kalacak olan mezarların Batman İl Mezarlığına nakledildiğini ancak kardeşinin mezarının da aralarında bulunduğu 12 kişinin mezarının “Kimsesiz” olduğu gerekçesiyle taşınmadığını öne sürdü.
‘Acil müdahale gerekmektedir’
Mehmet Doğan, “Sular yükseldiği için cenazelerin sular altında kalma ihtimali yüksektir. Bu yüzden acil müdahale gerekmektedir. Aksi taktirde dönüşü olmayan bir yola girilecektir. Kan örneği vermeye hazırız. Bu sebeple derneğinizden hukuki ve insani olarak yardım talebinde bulunuyorum” dedi.
Hasankeyf Belediyesi yanıtsız bıraktı
İHD, konuya ilişkin Batman Belediyesi yetkilileri ile görüştü. Ancak belediye yetkilileri, cenazenin Hasankeyf Belediyesi sorumluluk alanında bulunduğunu belirtti. Hasankeyf Belediyesi’ne yapılan başvuru ise yanıtsız kaldı.
İHD: Gömülme hakkına müdahale edilmesine karşı mücadele edilecek
İHD Diyarbakır ve Batman şubeleri, bu yönde artan başvurular üzerine bölgede inceleme yaptı. Heyet, İHD Diyarbakır Şubesi’nin twitter hesabından incelemelerine ilişkin açıklamada bulundu.
İHD heyeti, paylaşımda mezar-mezarlıkların sular altında kalacağına yönelik derneklerine başvuru yoluyla gelen iddialara ilişkin incelemelerde bulunduklarını belirtti. Heyet açıklamasında, “Tarihi Hasankeyf ilçesinin sular altında bırakılarak tarih ve kültürel değerlerin yok edilmesine, yine mezar/mezarlıkların sular altına bırakılarak gömülme hakkına müdahale edilmesine karşı mücadele edecektir.” denildi. Açıklamada, tüm topluma duyarlılık ve sahiplenme çağrısı da yapıldı.