İHD Merkezi Hapishaneler Komisyonu, gittikçe artan ve süreklileşen hapishanelerde ölüm vakaları için yeterli tedbir alınmasını, sağlığa erişim hakkının sağlanmasını, insan onuruna yakışır tüm koşulların eksiksiz sağlanmasını istedi.
İHD Merkezi Hapishaneler Komisyonu, cezaevlerinde çeşitli nedenlerden dolayı yaşanan ölüm vakalarının önüne geçilmesi ve yaşam hakkının korunması talebiyle basın toplantısı düzenledi. İHD Genel Merkezi’nde yapılan toplantıya İHD Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, Merkez Yürütme Kurulu (MYK) Üyesi Nuray Çevirmen ve Merkezi Hapishaneler Komisyonu Üyesi Dilan Ateş katıldı.
‘İnfaz Düzenlemesi ile ayrımcılık yapıldı’
İHD Eş Genel Başkanı Türkdoğan, 15 Nisan 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan ‘İnfaz Düzenlemesi’ ile ayrımcılık yapıldığını ifade etti. Düzenleme ile suç örgütü liderlerinin serbest bırakıldığına işaret eden Türkdoğan, “Siyasi mahpuslar başta olmak üzere gazeteciler, öğrenciler, avukatlar hiçbir şiddet eylemi gerçekleştirmediği halde cezaevlerinde tutuldular ve tutulmaya devam ediyorlar” dedi.
‘Çakıcı’nın ifade özgürlüğünü nasıl kullandığına şahit oluyoruz’
İnfaz düzenlemesi ile organize suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı’nın da serbest bırakıldığını hatırlatan Türkdoğan, şöyle konuştu:
“Çakıcı’nın sosyal medya hesabından nasıl ‘ifade özgürlüğünü kullandığına’ şahit oluyoruz. Ana muhalefet partisi liderini tehdit ediyor ve milliyetçi parti sahip çıkıyor. Sonra bu ülkede adaletten bahsediliyor. Gerçekten büyük hayretler içindeyiz. Siyasi iktidar bu tehditleri sineye çekecek, adalet mekanizmasını devreye sokmayacaksa bir devletten artık bahsedemeyiz. Bugün Kılıçdaroğlu ile telefonda görüştüm ve dayanışma duygularımızı paylaştım.”
‘Cezaevinde tutulan insanlar çürüme siyasetine kurban edildi’
Cezaevlerinde yaşanan ölümlerin nedeninin eşitsiz düzenlemeler olduğunun altını çizen Türkdoğan, cezaevinde tutulan insanların “çürüme siyaseti”ne kurban edildiğini kaydetti.
‘Hasta mahpus sayısı bin 564’ün çok üzerinde’
İHD Merkezi Hapishaneler Komisyonu Üyesi Dilan Ateş ise, cezaevlerinde yaşam hakkının dahi korunmadığına vurgu yaparak, şunları ifade etti:
“Hasta mahpusların yaşamış oldukları sorunlar gittikçe artmakta ve ne yazık ki sağlıklı bir çözüm üretilememektedir. Mart ayında yaptığımız açıklamada yalnızca tespit edebildiğimiz kadarıyla Türkiye hapishanelerinde 591’i ağır olmak üzere bin 564 hasta mahpus bulunmaktadır. Bugün tespitlerimize göre bu rakam artmıştır. Ancak hasta mahpus sayısının bizim tespitlerimizin çok üzerinde olduğunu bilmekteyiz.”
‘Kanun değişikliği eşitsiz uygulamaya dönüştü’
Kovid-19’un tam da kronik alt hastalıkları olan kişilerde ölümcül olduğuna dikkat çeken Ateş, Kovid-19 gerekçesiyle 15 Nisan 2020 tarihinde yürürlüğe konulan 7242 sayılı kanun değişikliğinin özellikle hasta ve yaşlı mahpuslar bakımından eşitsiz bir uygulamaya dönüştüğüne işaret etti.
Terörle Mücadele Kanunun (TMK) kapsamında olan mahpusları hapishanede tutan ve diğerlerini serbest bırakan bu uygulamanın eşitlik ilkesini ortadan kaldırdığını belirten Ateş, “15 Nisan’dan sonra 70 yaşın üzerindeki 4 ağır hasta mahpus cezaevlerinde yaşamını kaybetmiştir” dedi.
‘2020 yılı başından bu yana 49 mahpus yaşamını yitirdi’
Türkiye hapishanelerinde 2020 yılı başından bu yana 49 mahpusun yaşamını yitirdiği bilgisini paylaşan Ateş, 15 mahpusun ise intihar ettiğinin iddia edildiğini belirtti. Ateş, hasta mahpusların büyük bir kısmının karantina koğuşlarında kalmak istemediklerinden dolayı hastanelere gidemediğine vurgu yaptı.
‘Hasta mahpusların tutuldukları karantina koğuşları büyük tehlike yaratıyor’
Kimi cezaevlerinde idare tarafından hücre büyüklüğündeki odaların karantina odasına çevrildiğini ifade eden Ateş, bu odaların hijyenik olmadığının, nefes alınamayacak kadar dar ve basık olduğunun aktarıldığını kaydetti.
Ateş, hasta mahpusların hastaneden döndükten sonra 14 gün boyunca tutuldukları karantina koğuşlarının büyük bir tehlike yarattığının ortada olduğunu söyledi. Ateş, cezaevlerine ilişkin şu talepleri sıraladı:
- Tüm bu ölüm vakaları önlenebilir ölümlerdir. Gittikçe artan ve süreklileşen hapishanelerde ölüm vakaları için yeterli tedbir alınmalı, sağlığa erişim hakkı sağlanmalı, kişilerin bedensel psikolojik bütünlüklerinin korunması için insan onuruna yakışır tüm koşullar eksiksiz sağlanmalıdır.
- İHD olarak gerek iç hukukta gerek uluslararası sözleşmelerle garanti altına alınmış olan yaşam hakkının ayrımsız olarak korunmasını ve bu konuda gerekli olan tüm tedbirler alınmalıdır.
- Ayrıca Ceza İnfaz Kurumları sivil toplum kurumlarının denetimine açılmalıdır.
- Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunun, Kamu Denetçiliği Kurumunun ve Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunun denetim mekanizmalarını daha etkin çalıştırmalarını, siyasi partiler konuya dair daha çok inisiyatif almalıdır.
MA – ANKARA
