İHD Van Şubesi’nin hazırladığı 6 aylık hak ihlali raporuna göre; Van’da bin 170 hak ihlali gerçekleşti.
175 eve baskın yapılırken, 2’si çocuk 199 kişi gözaltına alındı.
İHD Van Şubesi, kentte 6 ayda yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladığı raporu düzenlediği basın toplantısı ile açıkladı. Raporu okuyan İHD Van Şube Yöneticisi Kasım Kalkan, bölgede devam eden çatışmalı ortamın başta yaşam hakkı olmak üzere bireysel ve kolektif tüm hakların kullanılmasının önündeki en büyük engel olduğunu söyledi.
Kalkan, 2020 yılının ilk altı ayında, işkence ve kötü muamele, hapishanelerdeki ihlaller, toplanma ve gösteri hakkına yönelik yasaklar ve müdahaleler, düşünce ve ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, kadına ve çocuklara yönelik şiddet, ekonomik ve sosyal haklardaki kayıplar gibi ihlallerin açığa çıktığını belirtti.
‘Hapishanelerde sağlık hakkı ihlali yoğun şikayet konusu oldu’
Hapishanelerdeki hak ihlallerine dikkat çeken Kalkan, şunları ifade etti: “Sağlık hakkı, kötü muamele, disiplin soruşturmaları, tecrit etme, haberleşme, iletişim, aile görüşü haklarının kısıtlanması gibi ihlaller tespit edilmiştir. Hapishanelerdeki mahpusların mektup aracılığıyla ya da yakınlarının şubemize bizzat yaptıkları başvurularda, tek kişilik hücrelerde tecrit etme, kelepçeli tedavi, hastane ve revire çıkarılmama gibi mağduriyetler olduğunu ifade etmişlerdir. Özellikle de sağlık hakkı ihlalinin bu süreçte yoğun bir şikâyet konusu olduğunu, hapishanelerde kişiye özgü uygulamaların, insan hakları anlayışı ve insancıl hukukla bağdaşmayan bir durum haline geldiğini ifade etmek istiyoruz.”
‘Mülteciler güvencesiz bırakıldı’
Van Gölü’nde göçmenleri taşıyan teknenin batması sonucu 62 kişinin cenazesine ulaşıldığını hatırlatan Kalkan, “Türkiye’nin 1951 Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin sözleşmesine ‘çekinceli’ taraflılığı, sığınmacıları verdikleri zorlu hayat mücadelelerinde ne yazık ki güvencesiz bırakmıştır. Yine 1967 Protokolü’ndeki sığınma hakkını tanımaya ilişkin gerekçelerin değerlendirilmesinin taraf ulus devletlere bırakılması beraberinde büyük hak ihlallerini de getirmektedir. Böylelikle diyebiliriz ki insanların yaşamları ulus-devletlerin insafına terk edilmiştir” diye belirtti.
Kadına yönelik şiddet ve kadın cinayetlerinde caydırıcı tedbirlerin alınmamasının halen gündemdeki yerini koruduğuna değinen Kalkan, iktidarın İstanbul Sözleşmesi’nin iptalini gündeme getirmesini eleştirdi.
‘6 ayda bin 170 hak ihlali yaşandı’
Kalkan’ın açıkladığı rapora göre; Van’da 2020 yılın ilk 6 ayı içerisinde toplam bin 170 hak ihlali gerçekleşti. 175 eve baskın yapıldı, 2’si çocuk olmak üzere 199 kişi gözaltına alındı, 35 kişi tutuklandı.
‘Çatışmalarda 12 kişi yaşamını yitirdi’
Kolluk kuvvetlerinin ateş açmasıyla 1 kişinin öldüğü bir kişinin ise yaralandığı belirtilen raporda, silahlı çatışmalar nedeniyle 1 güvenlik görevlisi, 9 PKK mensubu yaşamını yitirdi, 1 güvenlik görevlisi yaralandı, 2 sivil hayatını kaybetti, 8 sivil yaralandı.
3 şüpheli kadın ölümü gerçekleşti, bir kadın aile içi şiddete uğradı. 5 kişi çeşitli nedenlerle intihar etti. Raporda yer alan diğer ihlaller ise şu başlıklarla verildi:
Toplumsal alanda şiddete uğrayan çocuklar: 1
Kaçırma ve ajanlık tehdidi: 3
Gözaltına alınan sığınmacı ve göçmenler: 473
Baskına uğrayan gazete ve yayın organları: 1
Düşüncelerini ifade edenlere karşı açılan soruşturmalar: 20
Sevk uygulamaları: 1
Sağlık hakkı ihlali: 91
Tecrit ve izolasyon: 2
İş kazalarında ölenler: 26
İş kazasında yaralanalar: 5
Hayatını kaybeden mülteci sayısı: 14 (Tekne faciası ilk 6 aya dahil edilmemiştir)
Yaralı mülteci sayısı: 41
KAYNAK: MA
