Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilen infaz düzenlemesine ilişkin kanun Resmi Gazete’de yayımlandı.
Ankara, İstanbul, Adıyaman’da hükümlülerin tahliyelerine başlandı.
TBMM Genel Kurulunda dün kabul edilen, “Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” gece saatlerinde Resmi Gazete’de yayımlandı. Düzenlemeyle Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, İnfaz Hakimliği Kanunu ve Türk Ceza Kanunu ile Ceza Muhakemesi Kanunu olmak üzere toplam 11 farklı kanunda değişiklik yapıldı.
Ankara, İstanbul, Adıyaman’da tahliyeler başladı
Kanunun hızlı bir şekilde Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından aynı hızla Ankara, İstanbul, Adıyaman cezaevlerinden hükümlülerin tahliyesine başlandı. Anadolu Ajansı’nın geçtiği bilgilere göre; Ankara Açık Ceza ve İnfaz Kurumundaki hükümlüler, otobüslere bindirilerek cezaevinden ayrıldı. İstanbul’da da Maltepe Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü’nden tahliye edilenler otobüslerle dışarı çıkartıldılar. Adıyaman Açık Ceza İnfaz Kurumunda ise 715 hükümlü tahliye edildi.
Polisin cezaevi çevresinde aldığı yoğun güvenlik tedbirleri altında tahliye edilenler İETT Otobüsleri, cezaevi minibüsleri ve HAVATAŞ’a ait otobüslerle polis ekiplerinin eskortluğunda cezaevinden ayrıldı.
Teklif Meclis’te 51 ret 279 kabul oyuyla kabul edildi
AK Parti ve MHP’nin hazırladığı düzenlemenin görüşmeleri Meclis Genel Kurulu’nda, 7 Nisan’da başladı. Bir hafta süren görüşmelerin ardından teklifin yasalaşması için yapılan oylamada 330 milletvekili oy kullandı. Oylamada, 51 milletvekili ret oyu verirken, 279 milletvekili kabul oyu verdi. Teklif dün Meclis’ten geçerek yasalaştı.
Teklif TMK’dan yargılananları kapsamıyor
Muhalefet tarafından “Özel af” olarak değerlendiren yasa teklifinde, belli suçlardan indirim yapılması öngörülürken denetimli serbestlik süresi ise 3 yıla çıkarılıyor. Terörle Mücadele Kanunundan (TMK) yargılanan ve ceza alan gazeteciler, siyasetçiler, avukatlar, yazarlar, akademisyenler, öğrencileri ise bu teklif kapsamında yer almıyor.
MİT Kanununa giren suçlar da kapsam dışında bırakıldı
Gece yarısı getirilen ek bir önergeyle MİT Kanunu kapsamına giren suçların infaz düzenlemesi kapsamından çıkarılması nedeniyle gazeteciler Barış Terkoğlu, Ferhat Çelik, Hülya Kılınç da düzenlemeden yararlanamayacak.
Yürürlüğe giren yasada yapılan yeni değişikliklerin bazıları şöyle;
Buna göre, ceza infaz kurumlarında geçirilmesi gereken süreler yeniden belirlendi. Koşullu salıverilme oranı 2/3’ten yarıya, mükerrirler ve örgütlü suçlar bakımından infaz oranı 3/4’ten 2/3’e indirildi.
Denetimli serbestlikte düzenleme
Denetimli serbestlik uygulamasındaki mevcut 1 yıllık maktu uygulama aynen muhafaza edilecek. Açık ceza infaz kurumunda bulunup da koşullu salıverilmesine 1 yıl kalan “iyi halli” hükümlülerin cezalarının denetimli serbestlik altında infaz edilebileceğine ilişkin hüküm aynen korunacak.
Hükümlü, denetimli serbestlik uygulaması kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmez veya denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmez ise cezasını açık ceza infaz kurumunda infaz edecek.
Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra hükümlü hakkında alt sınırı 1 yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açılmışsa infaz hakimi tarafından hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilebilecek. Denetimli serbestlik uygulamasına ilişkin geçici düzenlemeler yapılacak.
Denetimli serbestlik süresi 3 yıla çıkarılacak
Denetimli serbestlik süresi ise 3 Mart 2020’ye kadar işlenen suçlarda, 1 yıllık denetimli serbestlik süresi 3 yıla çıkarılacak. 30 Mart 2020’ye kadar işlenen suçlar bakımından, terör, cinsel saldırı ve istismar, kasten öldürme suçları ve özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç; 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitiren hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 4 yıl olarak uygulanacak.
Maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını cezaevinde yalnız idame ettiremeyen 65 yaşını bitiren hükümlülerin cezası, Adalet Bakanlığının belirleyeceği devlet hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmek koşuluyla, denetimli serbestlik tedbiri altında infaz edilecek.
30 Mart 2020’ye kadar suç işleyen çocuk hükümlülerin 15 yaşını dolduruncaya kadar cezaevinde kaldığı 1 gün, 3 gün; 18 yaşını dolduruncaya kadar kaldığı 1 gün ise 2 gün sayılacak.
Covid-19 salgını nedeniyle izinler 31 Mayıs’a kadar
Covid-19 salgını nedeniyle açık ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanan hükümlüler, 31 Mayıs 2020’ye kadar izinli sayılacak. Bu süre, gerektiğinde Sağlık Bakanlığının önerisiyle her defasında iki ayı geçmemek üzere Adalet Bakanlığınca üç kez uzatılabilecek.
İnfaz sistemi değişikliklerine bağlı olarak kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan iyi halli bazı hükümlülerden açık ceza infaz kurumuna ayrılmasına bir yıl kalanların açık ceza infaz kurumlarına gönderilebilmesine imkan tanınacak.
Özel infaz usulleri bazı suçlar bakımından uygulanamayacak. 5 yıl veya daha az hapis cezasına mahkum olan hasta veya engelli hükümlüler, Adli Tıp Kurumu raporuna bağlı cezalarını konutlarında infaz edebilecek. Yeni doğum yapan ve toplam 3 yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum olan kadın hükümlüler de yine cezalarını konutunda infaz edebilecek. Diğer yandan hamile kadınların cezası 1,5 yıl ertelenebilecek.
Hükümlülerin iyi hallilik değerlendirmesi
Hükümlülerin iyi hallilik değerlendirmesi, infazın tüm aşamalarında ve 6 ayda bir yapılacak. Hükümlülerin tutum ve davranışlarının değerlendirilmesine (iyi halin belirlenmesine) ilişkin esaslar yeniden belirlenecek ve hükümlülerin iyi hal incelemesinin infazın tüm aşamalarında yapılması sağlanacak. Hükümlüler, ceza infaz kurumlarında bulunduğu tüm aşamalarda, en geç 6 ayda bir değerlendirmeye tabi tutulacak.
10 yılın üzerinde olan cezalarla terör ve kasten öldürme gibi önemli suçlardan mahkum olanların; açık ceza infaz kurumuna ayrılmalarına, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezalarının infazına ve koşullu salıverilmelerine ilişkin değerlendirmeleri, Cumhuriyet savcısının başkanlık edeceği genişletilmiş bir kurul yapacak ve karar verecek. Bu kurula, cezaevi izleme kurulu üyesi ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı temsilcileri de katılacak.
İyi hallilikle ilgili yapılan değişiklikler, 1 Ocak 2021’den itibaren uygulanacak. Açık ceza infaz kurumuna ayrılma koşulları yeniden belirlenerek önemli suçlar bakımından infaz hakiminin onayı getirilecek.