Yeni1mecra yazarı Prof. Dr. Mustafa Durmuş, Türkiye’de döviz yükselişinin “dövize bağımlılığın sonuçları” olduğunu söyledi.
Dolar dünyada değer kaybederken TL karşısında değer kazanmasını Evrensel Gazetesi’ne değerlendiren Prof. Dr. Mustafa Durmuş, “Hükümet belli bir eşiği hedefliyor, alıştırıyor, serbest bırakıyor. Bunun inanılmaz büyük zararları var” dedi.
Döviz atağını, “Sürekli gördüğümüz bir film”e benzeten Durmuş, yaşananları “dövize olan bağımlılığın sonuçları’ olarak niteledi. Durmuş şöyle konuştu:
“Para politikası ile özellikle MB üzerinden; rezervleri eritme pahasına ve kamu bankalarının ciddi bir biçimde piyasaya döviz satması ile ve bunun swaplarla karşılanması üzerine yürütülen uzunca süredir bir operasyon var. Şimdi bu operasyon kuru 6.85 düzeyinde tutmaya yetmemeye başladı.
Swaplar dışarıda tutulduğunda MB rezervleri eksi 27 milyar dolar. Bu da bu aracın artık yetmediğini gösteriyor. Böyle bir politikanın sürdürülmesi mümkün değil. Bu politikanın bir başka boyutu ise enflasyonu artırıyor olması. Enflasyonu çok ciddi bir şekilde yukarı çekmeye başladı. Bir yandan enflasyon korkusu, diğer yandan kaynakların tükeniyor olması doların yukarı çıkışını hareketlendiriyor.
Bir de vadesi gelen dış borçların getirdiği baskılar. Suni olarak baskılanan kurun artık tutulamayacağını gösteriyor. Benim iddiam hep şu oldu:
Hükümet belli bir eşiği hedefliyor, alıştırıyor, serbest bırakıyor. Örneğin 6.99’a çıkartacak ve orada tutunmaya başlayacak. Alıştıra alıştıra gidiyorlar. Bunun inanılmaz büyük zararları var. Dolarizasyondan tutun hayat pahalılığına, ithalatta artışa kadar. Bu da döviz baskısı yaratıyor.
Turizme baktığımız zaman yüzde 90’lara yakın düşüş var. Bütün bunlar ortaya konulduğu zaman zaten doların olması gereken yerin de altında olduğunu görebiliyoruz.”
Para politikası ile döviz kurunu tutmanın da bir sınırı olduğunu belirten Durmuş, “En kolay ve en hızlı olan politika. Bunun da bir sınırı var. Belli bir noktaya geldikten sonra makro verileri inanılmaz derecede olumsuz etkiliyor. Yine dolarizasyon artıyor. Altın yine zirveyi gördü, borsada da yükseliş var. TL’nin zayıf, reel faizlerin düşük hale gelmesi nedeniyle oralara kaçılıyor. Para politikasını kullanabileceğiniz alanlar da bir noktadan sonra dönüp sizi vurmaya başlıyor” dedi.
Maliye politikalarında ekonomi yönetiminin çok fazla alanı kalmadığını kaydeden Durmuş, “Bütçe açığı çok arttı faiz dışı bütçe açığı çok arttı. Kamu harcamaları hız kesmiyor. Vergi gelirlerinde de gerileme var” diye konuştu.
