TTB Merkez Konseyi Başkanı Adıyaman, Türkiye’de 69 tıp fakültesinin standartlarının bilinmediğini, bin 47 hekimin ise göç ettiğini belirtti. İller arasındaki eşitsizlik nedeniyle 5 bin bebek 7 bin çocuğun ölümünün engellenemediğine dikkat çeken Adıyaman, kızamık salgınına karşı Bakanlığa çağrı yaptı.
HABER MERKEZİ – Türk Tabipler Birliği (TTB) Merkez Konseyi, Türkiye’nin sağlığına ilişkin basın toplantısı düzenledi. TTB Merkez Konseyi Başkanı Sinan Adıyaman, kullandıkları verilerin Sağlık Bakanlığı, TÜİK, SGK, Dünya Sağlık Örgütü, YÖK, Tıp Eğitim Programlarını Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (TEPDAD) tarafından yayınlanan veriler olduğunu belirtti.
Adıyaman, Türkiye’de 2018 yılında 11 bin 629 bebek, 14 bin 240 beş yaş altında çocuğun yaşamını kaybettiğini belirtti. Adıyaman, “Başka bir ifadeyle, her bin canlı doğuma karşılık 9.3 bebeğimiz birinci doğum gününü göremeden, 11.4 beş yaş altı çocuğumuz da beş yaşından önce ölmüştür.” dedi.
‘Bebek ölüm hızı en yüksek binde 15.3’
Bebek ölüm hızının en düşük (iyi) olduğu ilde binde 5.0, en yüksek (kötü) olduğu ilde ise binde 15.3 olduğunu belirten
Adıyaman, “En iyi ve en kötü olduğu iller arasındaki fark 3 katından daha fazladır. Beş yaş altı ölüm hızı ise, en düşük olduğu ilimizde binde 5.0, en yüksek olduğu ilimizde ise binde 19.1’dir. Beş yaş altı ölüm hızının en iyi ve en kötü olduğu iller arasındaki fark 3.8 kattır.” diye kaydetti.
‘5 bin bebek 7 bin çocuğun ölümü engellenebilirdi’
Türkiye’deki iller arasındaki sosyo-ekonomik eşitsizliklere dikkat çeken Adıyamayan, şunları kaydetti:
“Bu eşitsizlikler giderilebilseydi, 2018 yılında yaşamını kaybeden 11 bin 629 bebeğimizden 5 bin 373’ü, 14 bin 240 beş yaş altı çocuğumuzdan da 7 bin 989’unun ölümünü engellemek mümkün olabilecekti. Bu ölümlere üzülerek de olsa ancak pisi pisine ölümler diyebiliriz.”
’69 tıp fakültesinin standartları bilinmiyor’
Türkiye’de 2019 yılında 117 devlet ve vakıf üniversitesine öğrenci kaydının yapıldığını belirten Adıyaman, bu tıp fakültelerinden 38’inin mezuniyet öncesi eğitim programının akredite olduğunu söyledi. Adıyaman, ancak 69 tıp fakültesinin mezuniyet öncesi eğitim programlarının asgari standartları taşıyıp taşımadıklarının bilinmediğine dikkat çekti. Adıyaman, “Önemli olan tıp fakültelerinin sayısını artırmak değil, var olan fakültelerdeki mezuniyet öncesi eğitim programlarını asgari standartları taşır hale getirmek ve bunu belgeleyebilmektir.” dedi.
‘Bin 47 hekim göç etti’
YÖK verilerine değinen Adıyaman, “2019 yılında bin 47 hekim, başka bir ifadeyle, yaklaşık 9 tıp fakültesinin birinci sınıf öğrencisi sayısı kadar hekim, başka bir ülkede çalışabilmek için Türkiye’den göç etmiştir.” diye kaydetti.
’13 milyon yurttaş GSS kapsamı dışında kaldı’
Adıyaman, Türkiye’nin nüfusunun 2019 yılında 83 milyon 209 bin 339 olacağının tahmin edildiğini belirterek, Eylül 2019 verilerine göre, 70 milyon 49 bin 236 kişi GSS kapsamında olabildiğini söyledi. 13 milyon 160 bin 103 kişinin GSS kapsamı dışında kaldığına dikkat çeken Adıyaman, yansıyan haberlere göre 6 milyon yurttaşın 1 Ocak’tan itibaren prim borçları nedeniyle GSS kapsamından çıkartılma riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtti.
‘SGK prim gelirlerini hizmet dışı alanlarda harcıyor’
Adıyaman, SGK’nın 2018 yılında sağlık yatırımları için yaptığı harcamanın bir önceki yıla göre yüzde 612 artırdığını belirtti. Harcamanın 249 milyon TL’den 1 milyar 523 milyon TL’ye yükseltildiğine işaret eden Adıyaman, SGK’nın prim gelirlerini hizmet satın alma dışındaki alanlara harcadığına dikkat çekti. Adıyaman, bu durumun yurttaşa sağlık sigorta primine zam olarak yansıtıldığına işaret etti.
Sağlık harcamalarının payının azaltıldığını dile getiren Adıyaman, kişilerin sağlık hizmetleri için yapmak zorunda oldukları harcamanın yıllar içinde daha da arttığına vurgu yaptı. Adıyaman, “2018 yılında kişi başına düşen ortalama sağlık harcaması 2 bin 30 TL’dir ve bunun bin 411 TL’si kişiler tarafından harcanırken devlet, kişi başına sadece ortalama 619 TL sağlık harcaması yapmıştır.”
‘Kızamık vakalarında artış yaşandı’
Adıyaman, Sağlık Bakanlığı’nın Türkiye’de bulaşıcı hastalık konusunda herhangi bir sorun bulunmadığını açıkladığını hatırlattı. Adıyaman, ancak Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre Türkiye’de kızamık oranlarının arttığına dikkat çekti. Türkiye’de 2017 yılı itibariyle toplam kızamık vaka sayısının 69 olduğunu belirtti. Adıyaman, “2018 yılında 510’a, 2019 yılının ilk 9 ayında 2 bin 666 vakaya ulaşmıştır.” dedi.
Adıyaman, “Türkiye’de herhangi bir müdahalede bulunulmadığında daha da büyüyebilecek olan bir kızamık salgını mevcuttur.” dedi. Adıyaman, Sağlık Bakanlığı’nı daha fazla zaman kaybetmeden, gereğini yapmaya davet etti.
‘Aşı temin edilmemesi grip salgını riskini artıracak’
Grip aşısı yapılması gereken yaklaşık 8 milyon kişinin bulunduğunu belirten Adıyaman, aşı temin edilemediği için grip salgını riskinin artabileceğini söyledi. Sağlık Bakanlığı’nın 2018 yılına ait “Sağlık İstatistikleri Yıllığı”nı dahi yayımlamadığını belirten Adıyaman,
“AKP kadrolarının yıllardır dillerinden düşürmediği açıklık ve şeffaflık, sıra Sağlık Bakanlığı’na geldiğinde her nedense dikkate alınmamaktadır.” dedi.
’10 bin sağlık emekçisine yönelik şiddet yaşandı’
Sağlık Bakanlığı’nın 9 Eylül 2019 tarihli “Şiddet Vakaları Raporu” verilerine değinen Adıyaman, şunları kaydetti: “1 Ocak-31 Temmuz 2019 tarihleri arasında da 8 bin 498 sözel, 211 fiziksel, 2 bin 22 fiziksel ve sözel olmak üzere toplam 10 bin 731 sağlık emekçisine yönelik şiddet vakası gerçekleşmiştir. Aynı tarihler içinde bunlardan sadece 6 bin 726 olgu yargıya taşınmıştır.”
Adıyaman 2019 yılı sonu itibarıyla 10 ilde Şehir Hastaneleri yapımının tamamlandığın ve sağlık hizmeti üretmeye başladığını söyledi. Şehir hastanelerinde emek sömürüsünün geçmiş dönemlerin çok üzerinde olduğuna işaret eden Adıyaman, “İşten çıkarmanın en yoğun yaşandığı hastane grubu şehir hastaneleri. Ne yazık ki bilgiler kamuoyundan, meslek ve emek örgütlerinden saklanmaktadır.” dedi.
‘3 bin 466 hekimin KHK ile işlerine son verildi’
AKP Hükümetleri döneminde hekim özlük haklarında önemli kayıplar yaşandığını söyleyen Adıyaman, “15 Temmuz sürecinden bu yana KHK ile işlerine son verilen hekim sayısı 3 bin 446’dır. Bunların sadece 104’ü işlerine geri dönebilmiştir.” diye belirtti. Adıyaman, performansa dayalı ücretlendirmenin hekimlik değerlerinde aşınmaya neden olduğunu söyledi. Adıyaman, hekim maaş oranlarını da vererek hekimler arasındaki ücret dengesizliğinin de giderek arttığını belirtti.
Özel sağlık birimlerinde ise ortalama bir ücretten söz etmenin mümkün olmadığını kaydeden Adıyaman, “Hekimler özelde giderek yoğun çalışmayla birlikte her geçen gün artan emek sömürüsüyle karşılaşmaktadırlar.” dedi.
