MMO Başkanı Yener, çalıştırılmasına izin verilen kömür santralleri ile ilgili kuşku veren karar ve uygulamalar olduğunu belirterek, santrallerin baca gazı anlık ölçüm ve atık raporlarına ait verilerin kamuoyuna açık olmasını istedi.
TMMOB Makine Mühendisleri Odası (MMO) Başkanı Yunus Yener, çalıştırılmasına izin verilen kömür santrallerine ilişkin yazılı açıklama yaptı. Yener, izin verilen kömür santralleri ile ilgili kuşku veren karar ve uygulamaların, yanıt bekleyen soruların olduğunu ifade etti.
Yener, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in 13 termik santralle ilgili düzenledikleri basın toplantısının ardından Afşin A, Seyitömer, Tunçbilek, Kangal ve Zonguldak Çatalağzı termik santrallerinin tamamen kapatıldığının duyurulduğunu belirtti. Yener, Soma B Termik Santralinin ise kısmi olarak kapatıldığının duyurulduğunu kaydetti.
Yener, ancak gerek söz konusu basın toplantısında, gerekse toplantı sonrasında çalıştırılmasına izin verilen santrallerin yürürlükteki çevre mevzuatına uyumları konusunda doyurucu bir açıklama yapılmadığına işaret etti. Yener, yürürlükteki yönetmeliğe göre, çalıştırılmasına izin verilen santrallerde öngörülen limitleri sağlayacak toz, kükürt oksit ve azot oksit arıtma tesislerinin olması gerektiğini belirtti.
‘Bakanlığın önlemleri denetlemesi gerekiyor’
Bu tesislerde çevrim içi ölçüm ve değerlendirme yapılması gibi detaylı çalışmaların olması gerektiğini kaydeden Yener, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerince de bütün bu önlemlerin ve gerekliliklerin sağlanıp sağlanmadığının incelenmesi ve denetlenmesi gerektiğini ifade etti.
‘Toz tutucu filtreler önceki yönetmeliğe göre inşa edilmiş’
Yeniköy ve Kemerköy Termik Santrallerinin toz tutucu filtrelerin ve kükürt arıtma tesislerinin önceki yönetmelik düzenlemelerine göre inşa edildiğine dikkat çeken Yener, 18 Mart Çan Termik Santrali’nin de baca gazı kükürt arıtma tesisinin henüz tamamlanmadığını belirtti. Yener, toz filtrelerinin önceki yönetmelik düzenlemelerine göre yapıldığını, azot oksit salımı için özel bir tesis mevcut olmadığını kaydetti.
Yener, Yatağan, Orhaneli, Çayırhan termik santralleri ile halen EÜAŞ tarafından işletilen Afşin B Termik Santralinin geçici faaliyet belgesi ile çalıştığını belirtti. Yener, bu santrallerde önceki yönetmeliğe göre toz filtreleri ve baca gazı kükürt arıtma tesislerinin mevcut olduğunu kaydetti. Yener, azot oksit arıtma tesisinin ise mevcut olmadığını ifade etti.
Yener, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı olmak üzere tüm kamu yönetiminin şu sorulara ivedelikle yanıt vermesini istedi:
• Yönetmelikteki sınır değerleri karşılayamadıkları aşikar olan bu santrallere neden geçici faaliyet belgesi verilmiştir?
• Hukuken tartışmalı bu uygulamanın sürdürülmeyeceği ve verilen geçici faaliyet belgelerinin birkaç kez uzatılmayacağı neden kamuoyuna açıklanmamaktadır?
• Kapatılan santrallerde çalışanların çalışma ve sosyal güvenlik hakları nasıl korunacaktır?
• Soma B Termik Santralinin merkezi ısıtma için izin verilen dört ünitenin neredeyse tam kapasiteyle çalıştırılması gerekli midir?
• Termik santrallerin hangilerinin katı atık (kül ve cüruf) depolama sahaları konuyla ilgili önceki Yönetmelik düzenlemelerindeki şartları karşılamakta? Hangileri karşılamamaktadır?
• Bu Yönetmelik değişikliğine neden ihtiyaç duyulmuştur, bu değişiklik konuyla ilgili önceki Yönetmelik düzenlemelerindeki şartları karşılamayan santraller düşünülerek mi yapılmıştır?
• Çalıştırılmasına izin verilen santrallerde atık sular için “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği”nde belirlenen gereklilikler yerine getirilmekte midir?
Bu konularda şeffaflık sağlanması gerektiğini belirten Yener, “Her santrale ait çevre koruyucu yatırımların ilerleme bilgileri aylık olarak duyurulmalı. İşletmedeki santrallerin baca gazı anlık ölçüm raporları ve diğer atıklara ait veriler kamuoyuna açık olmalıdır.” diye kaydetti.