HDP Milletvekili Orhan, 21 yaşındaki Ahmet Türeli’nin askerde intihar ettiği iddiasını Meclis’e taşıdı.
Türeli’nin intihar etmediği öldürüldüğü iddialarını aktaran Orhan, Bakan Akar’a, “Ahmet Türeli’nin 3 kurşunla kendisini vurduğu iddiasına ilişkin durum nedir? Bir intihar girişiminde aynı kişi, kendisine 3 kurşun sıkabilir mi?” diye sordu.
HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan, Van’da 25 Mayıs günü askerde iken intihar ettiği iddia edilen 21 yaşındaki Ahmet Türeli ve kışlalardaki şüpheli asker ölümlerine ilişkin Meclis’e soru önergesi verdi. Orhan, önergenin Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar tarafından yanıtlanmasını istedi.
Önergenin gerekçesinde Türkiye’de askerliğin tüm düzenlemelere rağmen hala zorunlu olduğunu belirten Orhan, “Özellikle alt gelirli ve yoksul kesimlerin en uzun ve zorunlu sürelerle askerlik yapmak durumunda kaldığı bilinmektedir.” diye kaydetti.
‘Bedelli askerlik ücretini yoksulların çocukları ödeyemiyor’
İşsiz genç sayısının bir milyonu aştığı Türkiye’de bedelli askerlik ücreti olan 35 bin TL’lik ödemeyi yoksulların çocuklarının yapamadığına işaret eden Orhan, “Öte yandan zorunlu askerlik olmasına rağmen vicdani ret hakkı veya alternatif kamu hizmetlerine katılım düzenlemesi henüz yapılmamıştır. Dünyada birçok ülkede zorunlu askerlik uygulaması terk edilmiş, vicdani ret hakkı tanınmış ve vatan hizmeti için alternatif kamu hizmetleri sunma şeklinde düzenlenmiştir.” diye belirtti.
‘Ayrımcılık, şiddet intihar girişimine neden oluyor’
Orhan, Türkiye kamuoyuna yansıyan önceki dönem vakalarında, askerler arasında yaşanan ayrımcılık, şiddet, işkence, mobing ve benzeri durumların askerlerde intihar girişimine veya yaşam hakkı ihlallerine neden olduğunun bilindiğini ifade etti. Orhan, önergede asker ölümlerine ilişkin şu örnekleri paylaştı:
“Anayasa Mahkemesinin M. Polat hakkında yaşam hakkı ihlali kararı, kamuoyuna yansıyan Balıkesir’deki M.S. Karakuş’a saldırı vakası, İzmir’deki E. Başta vakası, Kıbrıs’ta askerde gördüğü işkence sonucu yaşamını yitiren U. Kantar vakası gibi birçok vakada askerlikte işkence ve kötü muamele yaşandığı bilinmektedir.”
‘10 yılda binden fazla asker intihar etti’
2002-2013 yılları arasında binden fazla askerin intihar ettiğinin kamuoyunun bilgisine sunulduğunu hatırlatan Orhan, “Çeşitli nedenlerle askerlikte insanların intihar girişiminde bulunduğu veya intihar ettiği de bilinmektedir. Ancak kamuoyuna yansıyan birçok vakada ise bu intihar iddiaları şüpheler içerebilmektedir. Bu kapsamda şüpheli asker ölümlerine ilişkin kamuoyunun aydınlatılması gerekmektedir.” dedi.
‘Ahmet Türeli’nin intihar iddiası şüphe içeriyor’
Van’da askerliğini yapan Ahmet Türeli’nin 24 Mayıs’ta intihar ettiği iddiasının bazı şüpheler içerdiğinin kamuoyuna yansıdığını ifade eden Orhan, şu iddiaları aktardı:
“Van’da askerlik yapan Ahmet Türeli’nin, bir hafta önce nöbette olduğu sırada, intihar etmesi sonucu yaşamını yitirdiği ileri sürülmüş. Ancak görgü tanıkları ve kamuoyuna yansıyan haberlerde; Türeli’nin intihar etmediğini bir saldırı sonucu öldürüldüğü iddia edilmektedir. İddiaya göre, göğsünün sol üst tarafında 3 adet G-3 (Piyade tüfeği) kurşunuyla yaralandığı belirtilen Türeli’nin yapılan müdahalelere rağmen kurtarılamadığı ifade edilmektedir.” Orhan, önergede şu soruların yanıtlanmasını istedi;
- Ahmet Türeli’nin intihar iddiasına ilişkin yürütülen bir soruşturma mevcut mudur?
- Ahmet Türeli tam olarak hangi gün ve saatte intihar girişiminde bulunmuştur? Bu durum ne kadar süre sonra tespit edilmiştir? Hastaneye yetiştirilme süresi nedir? Hastaneye geç götürülmüşse sebepleri nelerdir?
- Ahmet Türeli’nin 3 kurşunla kendisini vurduğu iddiasına ilişkin durum nedir? Bir intihar girişiminde aynı kişi, kendisine 3 kurşun sıkabilir mi?
- Ahmet Türeli’nin askerlik yaptığı yerde üstleri olan veya birlikte askerlik yaptığı kişilerle bir husumet yaşayıp yaşamadığına ilişkin bir soruşturma başlatılmış mıdır?
- 2002-2020 yılları arasında askerdeyken kaç kişi intihar girişiminde bulunmuştur?
- 2002-2020 yılları arasında askerdeyken kaç kişi intihar etmiştir?
- 2002-2020 yılları arasında askerlerce vurularak yaralanan veya öldürülen asker sayısı kaçtır?
- Askerlerin intihar nedenlerine ilişkin bakanlığınızca yapılmış bir araştırma var mıdır?
- Askerlerde intihar eğilimini arttıran nedenleri azaltma ve önleme amaçlı sunulan hizmetler ve psikolojik destekler nelerdir?
- 2002-2020 yılları arasında askerde, askerlere işkence ve kötü muamele uyguladığı için görevden uzaklaştırılan asker sayısı kaçtır? Bu kişilere uygulanan diğer yaptırımlar nelerdir?
