Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borell, Rusya’nın AB ile yapıcı diyalog fırsatını değerlendirmek istemediğini belirterek, bundan “sonuç çıkarmak” zorunda kalacaklarını, yaptırımların buna dahil olduğunu kaydetti.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borell, 4-6 Şubat’ta Moskova’ya yaptığı ziyaretle ilgili değerlendirmesine yer verdiği blog yazısında, “endişe verici” AB-Rusya ilişkilerini görüştüğünü belirtti. Borell, ilişkilerin Aleksey Navalnıy’ın tutuklanması ve ona destek verenlerin gözaltına alındığı protestolardan sonra daha da kötüleştiğini belirtti.
‘Rus makamları diyalog fırsatını değerlendirmek istemiyor’
Mart ayında yapılacak AB Zirvesi öncesindeki ziyaretinde hızla kötüye giden ilişkileri değerlendirmek istediğini aktaran Borell, şunları kaydetti:
“Saldırgan şekilde düzenlenen basın toplantısı ve ziyaretim sırasında AB ülkelerinden 3 diplomatın sınır dışı edilmesi kararı Rus makamlarının AB ile daha yapıcı diyalog fırsatını değerlendirmek istemediğini gösteriyor. Beklenmedik bir şey olmasa da bu durum aynı zamanda Rus stratejik bakış açısı anlamında da üzüntü verici. AB olarak bundan sonuç çıkarmak, Rusya ile ilişkilerimize vereceğimiz yönü dikkatlice yansıtmak ve kararlı şekilde birlik içinde ilerlemek zorunda kalacağız.”
Lavrov ile gerilim yükseldi
Borell, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşmesinin merkezinde Navalnıy özelinde insan hakları ve temel özgürlükler konuları bulunduğunu belirterek, “Rus mevkidaşımla görüşmemde Navalnıy’ın acilen ve koşulsuz salıverilmesini ve kendisine yönelik suikast girişimi hakkında tam ve tarafsız soruşturma istediğimde zaman zaman gerilim yüksek seviyelere ulaştı.” ifadesini kullandı.
Avrupalı diplomatların sınır dışı edilme kararını Lavrov ile toplantısının sonunda sosyal medyadan öğrendiğini aktaran Borell, Rusya’nın uluslararası taahhütlerinden kaynaklanan insan hakları yükümlülüklerine uymasını istediğini vurguladı.
‘Yol ayrımındayız’
Borell, AB ile Rusya’nın Belarus, Ukrayna, Gürcistan, Suriye, Libya gibi birçok konuda da anlaşamadığını hatırlatarak, şunları ifade etti:
“Brüksel’e Rus toplumunun gelişim perspektifi ve Rusya’nın jeostratejik seçimleri hakkındaki derin endişelerle döndüm. Bakan Lavrov ile görüşmem ve ziyaret sırasında Rus makamlarının verdiği mesajlar Avrupa ve Rusya’nın birbirinden uzaklaştığını teyit etti. Görünüşe göre Rusya giderek Avrupa’dan bağını koparıyor ve demokratik değerlere varoluşsal tehdit olarak bakıyor. Şimdi bir yol ayrımındayız. Yaptığımız stratejik seçimler 21. yüzyıldaki uluslararası güç dinamiklerini belirleyecek. Kapalı veya daha özgür toplumlar temelinde ya daha iş birliği içeren ya da daha kutuplaşan modellere doğru ilerleyeceğiz.”
‘Bazı riskleri almaya hazır olmalıyız’
AB Dışişleri Bakanlarının 22 Şubat’taki toplantısında Rusya ile ilişkileri görüşeceklerini belirten Borell, “Her zaman olduğu gibi atılacak adımlara üye ülkeler karar verecek ve bunlar yaptırımları da içerebilir.” dedi. Borell, “Yarın için daha güvenli bir dünya istiyorsak bugün kararlı şekilde hareket etmeli ve bazı riskleri almaya hazır olmalıyız.” ifadesini kullandı.
AB, ekim ayında, Navalnıy’ın zehirlenmesiyle ilgili olarak Rusya istihbarat kurumlarının yetkililerinden 6 kişi ile Rusya Devlet Organik Kimya ve Teknoloji Araştırmaları Enstitüsüne seyahat yasağı ve varlıkların dondurulmasını içeren yaptırımlar uygulama kararı almıştı.
AB’nin ayrıca Rusya’nın Ukrayna’daki faaliyetleri ve Kırım’ın yasa dışı ilhakı sonrasında 2014’te başlattığı ekonomik yaptırımlar bulunuyor.
AA – BRÜKSEL