COVID-19 virüs salgını ile mücadelede en önemli meslek gruplarından olan biyologların 5 örgütü ortak bir bildiri yayımlayarak en acil konunun bir an önce “çok test ve güvenilir test” olduğunu açıkladı.
Biyologlar İnisiyatifi binlerce biyologla göreve ve elini taşın altına koymaya hazır olduğunu ve hızla organize olabileceklerini ifade ederken, Sağlık Bakanlığı’ndan yanıt beklediklerini bildirdi.
Biyologlar İnisiyatifi, salgın ortamında Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı 18 bin sağlık çalışanı kadrosu içinde sadece 5 biyoloğun bulunmasını “toplum sağlığını zafiyete uğratılması” olarak değerlendirdi.
Biyologlar İnisiyatifi-Corona Acil Eylem Ekibi adıyla bir araya gelen Biyologlar Dayanışma Derneği Başkanı Tarık Batuhan, Moleküler Biyoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Nesrin Özören, Türkiye Biyologlar Derneği Başkanı İhsan Soytemiz, Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Derneği Başkanı Anıl Soyumert, Tıbbi Biyoloji ve Genetik Derneği Başkanı Prof. Dr. Turgut Ulutin ortak bir bildiri yayımladı.
Covid-19 pandemisinin, bir an önce kontrol altına alınması ve can kayıplarının azaltılabilmesi için mümkün olan yüksek güven aralığında, olabildiğince hızlı ve çok sayıda testin yapılması gerektiğini belirten biyologlar, “Covid-19 virüsünü taşıyan kişiler hastalık belirtileri göstermeseler dahi bu virüsü, yüzlerce kişiye bulaştırma potansiyeline sahip olduklarına” dikkat çekti.
Biyologlar, bu nedenle mümkün olduğunca çok sayıda ve güvenilir testlerin vakit geçirmeksizin yapılması ve hasta ya da taşıcı kişilerin derhal toplumdan izole edilmesi gerektiğinin en acil konu olduğunu vurguladı.
Bu testleri yüksek güvenilirlikle ve hızlı bir şekilde yapabilecek etkili yöntemlerden birinin, Q RT-PCR (Kantitatif Revers-Transkriptaz Polimeraz Zincir Reaksiyonu) olduğunu bu tekniğin hızlı ve son derece hassas bir yöntem olduğuna dikkat çekti:
“Dolayısı ile diğer testlere kıyasla, daha güvenilir, hastalığın erken dönemlerinde de tespit edilebilmesine olanak tanıyan ve hastalığın seyri hakkında da bilgi veren son derece etkili bir yöntemdir.”
Binlerce biyolog görev bekliyor
Biyologlar İnisiyatifi, PCR temelinde yapılacak bu testleri mikrobiyoloji, genetik, moleküler biyoloji, biyokimya gibi disiplinlere hakim olan biyologlar tarafından yapabildiğine işaret etti. İnisiyatif, sayıları binleri bulan gönüllü biyologlarla Sağlık Bakanlığı’na başvurduklarını ve olası bir görev halinde derhal organize olacak şekilde beklediklerini bildirdi. Biyologlar İnisiyatifi bildirisinde şu serzenişte bulundu:
18 bin kadroda 5 biyolog kadrosu ayrıldı
“Maalesef Sağlık Bakanlığı’ndan herhangi bir karşılık bulamadığımız gibi, bir de son personel alımlarının ilanı ile adeta şoka uğramış durumdayız. Çünkü Sağlık Bakanlığı 18 bin personel alımında yalnızca 5 adet biyolog kadrosu ayırmıştır. Zira, biyologlar böyle günlerde de görevlendirilmeyecek ve görmezden gelinecekse, üniversitelerde biyolog yetiştiren bölümlere ihtiyaç yoksa; bin bir emekle yetişmiş bu kadar nitelikli insana yapılan yatırım bir kenara, tam da şuan yaşadığımız Covid-19 salgını gibi bir pandemi durumunda, toplum sağlığının zafiyete uğraması gibi ağır bir bedel bizleri beklemektedir.”
Hem uyarı yapmak hem de elini taşın altına koymaya hazır olduklarını belirten Biyologlar İnisiyatifi şu taleplerde bulundu:
- Yerli aşı, kit ve diğer koruyucu materyal ve ekipmanların üretiminin geliştirilmesi ve desteklenmesi,
- Olası biyolojik saldırılara karşı, bilimsel araştırma ve uygulama birimlerinin oluşturulması ve Ar-Ge faaliyetlerinin yürütülmesi,
- Biyolojik risk ve/veya olası biyolojik saldırılara karşı, Acil Müdahale Planlarının oluşturulması,
- Toprak, su ve tüm yaban hayatı unsurlarının mikrobiyolojik düzeyde, sürekli izlenerek, ekolojik ve epidemiyolojik takiplerinin yapıldığı ve Pan-Genomiks çalışmaların yürütülebileceği Enstitülerin kurulması,
- Tüm bu süreçlerde konunun uzmanı olan yetişmiş biyologlara görev ve yetki verilmesi ve ayrıca Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu ve Danışma Kurullarında, yıllarını bu konulara adamış çok değerli mikrobiyolog, moleküler biyolog ve tıbbi biyologların da bulunması ülkemizin biyogüvenliği ve geleceği bakımından son derece önemlidir.