Aysu Demirel
DİSK Birleşik Metal İşçileri Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin (BİSAM) raporuna göre Covid-19 krizinde açlık sınırı 1 ayda yüzde 2.8 arttı. 17 yılda açlık sınırı 5.36 kat artarken günlük beslenme maliyeti 80 liraya çıktı.
BİSAM’ın Açlık ve Yoksulluk Sınırı Nisan 2020 Dönem Raporu’na göre açlık sınırı İstanbul’da 2.576, İzmir’de 2.655, Ankara’da 2.349 TL oldu. Nisan dönemi için açlık sınırı 2.407 TL, yoksulluk sınırı ise 8.327 TL oldu.
Raporda sağlıklı beslenmek için her ailenin ferdinin alması gereken kalori miktarı farklılık gösterdiği belirtilerek şu bilgiler verildi:
“Yetişkin bir erkeğin sağlıklı bir biçimde beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 645 TL’dir. Bu değer yetişkin bir kadın için 625 TL, 15-18 yaş bir genç için 684 TL, 4-6 yaş arası bir çocuk için 453 TL’dir. Sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise 2 bin 407 TL olarak tespit edilmiştir. Bu tutar söz konusu ailenin sadece gıda harcamaları için yapması gereken zorunlu tutardır. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 8 bin 327 TL’ye ulaşmaktadır.”
Araştırmaya göre yetişkin bir kadının sağlıklı beslenmesi için yapması gereken günlük harcama tutarı 20.28 TL, yetişkin bir erkeğin 21.51 TL, 15-18 yaş arası bir gencin 22.79 TL, 4-6 yaş arası bir çocuğun ise 15.10 TL’yi buluyor.
Sepette en büyük pay süt ve süt ürünlerinin
Rapora göre günlük harcamalarda Nisan 2020’de en yüksek maliyet grubunu süt ve süt ürünleri grubu 28.30 TL’lik harcama gereksinimi ile oluşturmaktadır. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 15.19 TL. Sebze ve meyve için yapılması gereken harcama miktarı 13.21 TL, ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 4.88 TL. Katı yağ ve sıvı yağ ise 5.35 TL’lik masraf yapılması gereken ürün gruplarında yer alıyor. Yumurta için 0.88, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 3.57 TL harcama yapılması gerekiyor.
Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 35.4 ile en yüksek paya sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun payı yüzde 26.9 ile ikinci sıradadır. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 17.7 oldu. Ekmek, makarna vb. için ise pay yüzde 8.8’dir. Diğer gıda harcamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 11.2’de kalıyor.
Üç büyük ilde açlık sınırı
Araştırma kapsamında üç büyük ile ait Nisan 2020 dönemi açlık ve yoksulluk sınırı verileri de hesaplanmıştır. Buna göre İzmir’de açlık sınırı 2 bin 655 TL olarak belirlenmiştir. İzmir’i, İstanbul 2 bin 576 TL’lik açlık sınırı ile takip etmektedir. Ankara’da ise açlık sınırı 2 bin 349 TL olarak tespit edilmiştir.
Sanayi bölgelerinde açlık sınırı
Araştırma kapsamında önemli sanayi merkezlerindeki açlık sınırları da belirlendı. Buna göre Bursa, Eskişehir ve Bilecik bölgesinde açlık sınırı 2 bin 451 TL, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova bölgesinde açlık sınırı 2 bin 476 TL, Zonguldak, Bartın ve Karabük bölgesinde açlık sınırı 2 bin 434 TL, Adana ve Mersin bölgesinde açlık sınırı 2 bin 273 TL olarak belirlendi. Ayrıca açlık sınırı Antep, Kilis, Adıyaman bölgesinde 2 bin 168, Hatay, Maraş, Osmaniye bölgesinde 2 bin 216, Diyarbakır ve Urfa bölgesinde 2 bin 212, Trabzon, Ordu, Rize, Artvin, Gümüşhane, Giresun bölgesinde 2 bin 389 TL olarak saptandı.
