Genel-İş’in Türkiye’de 65 yaş ve üstü nüfusun durumuna ilişkin hazırladığı raporda, bu nüfusun yaşam beklenti düzeyinin Covid-19’la mücadele eden diğer ülkelere göre daha düşük olduğuna dikkat çekildi.
Rapora göre; 7 milyon yaşlının bulunduğu Türkiye’de 5 yaşlıdan biri evde tek başına yaşıyor.
65 yaş ve üstü yurttaşların yoksulluk oranının yüzde 17 olduğunun tespit edildiği raporda, yüzde 92’sinin ise kayıt dışı çalıştırıldığı belirtildi.
DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi, Türkiye’de 65 yaş ve üstü nüfusun durumuna ilişkin hazırladığı raporu yayımladı. Koronavirüs salgınına karşı hem dünya hem de Türkiye’de birçok önlem alındığının hatırlatıldığı raporda, Türkiye’de alınan önlemlerden birisinin de riskli grup olarak adlandırılan 65 yaş ve üstü kişiler için sokağa çıkma yasağı olduğu hatırlatıldı.
Ancak bu nüfusun uzun yıllardır yaşadıkları sorunlar bulunduğuna dikkat çekilen raporda, 65 yaş ve üzeri nüfusun genel durumu ve sorunlarının incelendiği kaydedildi.
65 yaş ve üstü 7 milyon 550 bin 727 yurttaş var
Türkiye’de 65 yaş ve üstü nüfus oranının yıldan yıla arttığının belirtildiği rapora göre; 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus, 2014 yılında 6 milyon 192 bin 962 kişi iken son beş yılda yüzde 21,9 artarak 2019 yılında 7 milyon 550 bin 727 kişi oldu.
Bu nüfusun, toplam nüfus içindeki oranı ise 2014 yılında yüzde 8,0 iken, 2019 yılında yüzde 9,0’ yükseldi. Yaş grubuna göre dağılımı ise; yüzde 62,8’i 65-74 yaş arası, yüzde 28,2’si 75-84 yaş arası, yüzde 9,1’de 85 yaş ve üstüdür.
Türkiye’deki yaşam beklenti düzeyi bir çok ülkeden düşük
Raporda, Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 10’unu oluşturan bu kesimin yaşam yılı beklentisinin Covid-19’la mücadele eden diğer ülkelere göre daha düşük olduğuna işaret edildi. 65 yaş üstü yoksulluğun düşük olduğu ve 65 yaş üstüne yönelik uygulanan sosyal politikaların yaygın olduğu ülkelerde yaşam yıl beklentisinin Türkiye’ye göre daha yüksek olduğu belirtildi.
Rapora göre; 65 yaşından sonra yaşam yıl beklentilerine bakıldığında, Türkiye’de kadınların 65 yaşından sonra yaşam yıl beklentisi 19 iken, İngiltere’de ve Almanya’da 21, İtalya’da 22, İspanya ve Fransa’da 23 yıldan fazla. Erkekler için ise Türkiye’de 16, Amerika, İngiltere ve Almanya’da 18’den fazla, İtalya, İspanya ve Fransa’da ise 19 yıldan fazla.
5 yaşlıdan 1’i tek başına yaşıyor
Raporda, toplam yaşlı sayısının 7,5 milyon olduğu dikkate alındığında Türkiye’deki yaşlıların yüzde 18,2’sinin evde tek başına yaşadığı belirtildi. Raporda, 65 yaş ve üzeri bu kesimin ihtiyaç ve gereksinimlerinin nasıl karşılanacağının belirlenmeden sokağa çıkma yasağı kararı alınarak büyük bir mağduriyet durumu yaratıldığına vurgu yapıldı.
Yoksulluk oranı yüzde 17
Türkiye’de 65 yaş üstü nüfusun yaşam beklentisinin Covid-19 ile mücadele eden ülkelere göre daha düşük olmasının en önemli nedeninin yoksulluk olarak tespit edilen raporda, “Türkiye’de 65 yaş üstü nüfusun yoksulluk oranı yüzde 17’dir. Covid-19’un en çok etkilediği ülkelerin başında olan İtalya’da yoksulluk oranı yüzde 9,7, Fransa’da yüzde 3,6, İspanya’da ise yüzde 10,2’dir. Türkiye’ye en yakın oran İngiltere’de yüzde 15,3, en fazla yaşlı yoksulluğu oranı ise yüzde 23 ile ABD’ye aittir.” denildi.
65 yaş ve üstü çalışan kişi sayısı artıyor
Türkiye’de yoksulluk oranının diğer ülkelere göre yüksek olduğuna işaret edilen raporda, Türkiye’de 65 yaş üstü nüfusun önemli bir kısmının geçinebilmek için çalışmak zorunda kaldığına dikkat çekildi. Bu nedenle 65 yaş üstü nüfus içerisinde çalışanların oranı yıldan yıla arttığına işaret edilen raporda, “2014 yılında toplam 65 yaş ve üstü nüfus içerisinde çalışanların oranı yüzde 11,2 iken, 2019 yılında bu oran yüzde 11,6’ya yükselmiştir. İşsizlik oranı ise 2014’de yüzde 2,1 iken 2019 yılında yüzde 3’e yükselmiştir.” diye kaydedildi.
Toplam 65 yaş üstü nüfusun yüzde 16,6’sının ücretli olduğunun tespit edildiği raporda, maaşlı veya yevmiyeli çalışırken yüzde 56,9’u kendi hesabına, yüzde 20,2’si ücretsiz aile işçisi, yüzde 5,9’unun da işveren olduğu kaydedildi.
Yüzde 92’si kayıt dışı çalıştırılıyor
65 yaş ve üstü çalışanların kayıt dışı çalıştırılma oranının da çok fazla olduğuna işaret edilen raporda, “65 yaş üstü çalışanlarda kayıt dışı istihdamı 787 bin kişi ile yüzde 92’dir. 65 yaş üstü çalışanların sadece 64 bin kişi yani yüzde 8’i kayıtlıdır. Kadınların yüzde 3,5’i (8 bin kişi) kayıtlı iken yüzde 96,4’ü (218 bin kişi) kayıt dışı, erkeklerin ise yüzde 9’u (56 bin kişi) kayıtlı iken yüzde 91’i (569 bin kişi) kayıt dışıdır.”
