Halkların Demokratik Partisi (HDP) 4’üncü Olağan Büyük Kongresi’ on binlerce kişi katıldı. Cezaevindeki HDP’li yöneticilerinin mesajlarıyla katıldığı kongrede çok sayıda uluslararası siyasi heyet de katılarak konuşma yaptı. Kongrede yapılan konuşmalarda ortak mücadele vurgusu yapıldı. 838 oydan 836’sını alarak kongrede Mithat Sancar ve Pervin Buldan eş başkanlar olarak seçildi.
Hasan Akbaş
Ankara Arena Kapalı Spor Salonu’nda yapılan kongreye Türkiye’nin birçok ilinden on binlerce kişi katıldı. Partililer sabah erken saatlerden itibaren salona akın etti. Salonun tamamı dolarken, dışarıda da binlerce kişi salona girebilmek için çaba sarf etti.
Salonda platformda görüntülü ekranın sağ tarafında HDP bayrağı sol tarafta ise Türk bayrağı kongre boyunca yer aldı. Salonun dört köşesine Türkçe, Kürtçe “Eşitlik”, “Özgürlük, “Barış”, “Adalet” yazılı pankartlar asıldı. “Kadın cinayetlerine son”, “Alevilere eşit yurttaşlık”, “Doğanın sömürüsüne son”, “Tekçiliğe hayır”, “Çocuk istismarına ve tacize son” yazılı pankartların asıldığı kongrede sık sık, “Direne direne kazanacağız”, “HDP haktır halk burada” sloganları atıldı.
28 ülkeden katılım
28 ülkeden konukların katıldığı kongrede pek çok ülkenin büyükelçiliklerinden de katılımlar oldu. Kongreye AKP, MHP, BBP davet edilmedi. Kongreye, CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, Emek Partisi Genel Başkanı Selma Gürkan, TİP Genel Başkanı Erkan Baş, DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün’ün yanı sıra çok sayıda partiden temsilciler katıldı.
DTK ve HDK’nin eş başkanları ve eş sözcüleri ile birlikte Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Birleşik Sol Grup Başkanı Tiny Kox, Avrupa Özgür İttifakı Başkanı Lorena Lopez de Lacalle, Avrupa Sosyalistleri Partisi Genel Sekreter Yardımcısı, Giacomo Filibeck, Avrupa Parlamentosu Sosyalistler ve Demokratlar Grubu üyesi Nikos Androulakis, Filistin mücadelesinin simge isimlerinden Leyla Halid kongreye katılan konuklar arasında yer aldı.
Babacan’dan mesaj
Kongreye Ali Babacan da mesaj gönderdi. Babacan gönderdiği mesajında, “Sayın Pervin Buldan ve Sayın Sezai Temelli, Halkların Demokratik Partisi’nin 4. Olağan Büyük Kongresine davetiniz için teşekkür ederim. Kongrede alacağınız kararların ülkemizin demokrasisine ve toplumumuzun huzuruna katkı vermesini ümit ediyorum. Bu vesileyle selamlarımı iletiyor, kongrenizin hayırlı olmasını diliyorum” dedi.
Eş Başkan adayları Sancar ve Buldan
HDP’nin bileşenlerinden oluşan Merkezi Mutabakat Komisyonu partinin yeni dönemine dair yönetimin belirlenmesinde değişikliğe gidildiğini, eş başkan adaylarının da Mithat Sancar ve Pervin Buldan olduğunu açıklamıştı. Delege katılımın da yoğun olduğu kongrede barış anneleri de renkli kıyafetleri ve barışın simgesi beyaz tülbentleriyle katıldı. Kongreye Cumartesi Anneleri dahil pek çok toplumsal hak mücadelesi yürütenler katıldı.
Divan kurulunun seçimiyle başlayan kongrede Divan Kurulu Eş Başkanı Mehmet Rüştü Tiryaki bir konuşma yaptı. Tiryaki, “Üçüncü konferansımızda dile getirdiğimiz gibi dünyanın her yerinde diktatörlere karşı mücadele büyümekte ve yayılmakta. Bundan dolayı enternasyonalizm bugün gerekliliktir. Eşit ve özgür dünya için dayanışmak zorundayız” dedi. Kongrenin Ortadoğu ve tüm dünya için umut damlası olacağını söyleyen Tiryaki, “Korkuyu yıkacağız, umudu yeşerteceğiz” dedi.
Temelli: Sezai Temelli’ydim, Heval Sezai oldum
Daha sonra kürsüye çıkan HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli, hükümetin açlık, kayıt dışı çalışmadan, kadın katliamıyla halkı yüz yüze bıraktığını anlatan Temelli, HDP’nin bir seçenek olduğunu söyledi. Temelli konuşmasına şöyle devam etti: “Kendisine bir adım atana, emek verene; bin adım atan bir barış sevdalısı halkın bağrında yer aldık. İki yıl önce AKP-MHP ittifakı tarafından çöktürülmek istenen bir HDP vardı. Şimdi sizler sayesinde dimdik ayakta, seçenek yaratan bir HDP var. İki yıl önce başladığımız yolda ben, Sezai Temelli’ydim. Sonra sizler sayesinde Heval Sezai oldum. Bu gözler kapanana kadar bu onurlu halkın hizmetinde olmaya devam edeceğim. Buna hiç kimse engel olamayacak. Halkımızın direnişi ile AKP-MHP ittifakına karşı bedeller ödeyerek büyük bir emekle, alın teri ile buraya kadar geldik. Bir gün cezaevi kapılarında çocuklarının açlık grevinde yaşamını yitirmemesini isteyen anneler olduk. Diğer gün sandık başında AKP-MHP faşizmini durduran güçler olduk. Sandıkla sokak mücadelemizi birleştirdik ve 24 Haziran’da, 31 Mart’ta, tek adama dur dedik, faşizme karşı omuz omuza mücadelemizi hep birlikte büyüttük. Kürt halkını inkâr edenlere karşı Arjantin’den Filistin’e, İrlanda’dan Barcelona’ya kadar her yeri mücadelemizin renklerine boyadık”.
Temelli, Demokrasi İttifakı çağrısında bulunarak, “Farklı mücadeleleri, faşizme karşı ortak eylemliliğe dönüştürmeliyiz” diye konuştu.
Buldan: Ne yaparlarsa yapsınlar Kürtler kendi kentlerini yönetmeye devam edecek
HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan da konuşmasına partilileri selamlayarak başladı, tutuklu siyasetçilere selam gönderdi. Buldan, “Binlerce arkadaşımız rehin alındı, ama biz milyonlar olduk. HDP bileşenleri ile, ittifakları ile, içinden çıktığı HDK ile, DTK gibi toplumsal örgütlenmeler ile öyle güçlü bir yapıdır ki bu kale düşürülemedi, izin vermedik. Tek seslilik istediler, bunu bozduk. Seçimlerde önümüze türlü engeller koydular, yıka yıka geldik. Bize karşı kurdukları bütün tuzakları birer birer boşa çıkardık” diye konuştu.
Ortadoğu’nun JİTEM’i IŞİD’le ortaklık kurdular’
İktidara eleştirilerde bulunan Buldan, “AKP-MHP çözümsüzlük ittifakı Türkiye ve Ortadoğu halklarının geleceğini İmralı’da 13 metrekareye sıkıştırmak isterken, Sayın Öcalan yüzyılın barış projesini geliştirdi” dedi ve şöyle devam etti: “Halklarla diyalog yerine Ortadoğu’nun JİTEM’i, IŞİD’le ortaklık kurdular. Kürtlerin Suriye’deki demokratik temsiliyetini engellemek için her yeri talan ettiler. Halklarımızın bin bir emek ile kazandığı belediyelere kayyumlarla girdiler, 38 belediyemizi gasp ettiler. Ne yaparlarsa yapsınlar, Kürtler seçmeye de kendi kentlerini yönetmeye de devam edecek.”
“Bizler artık bu ülkeyi yöneteceğiz ve yönetmeye geliyoruz. Halklarımız demokrasi baharını mutlaka yaşayacaktır. İmralı’nın kapısı barışa ve demokratik çözüme açılacaktır. Toplumsal olarak barış mutabakatını koruduğumuz sürece AKP-MHP ittifakı amacına ulaşamayacaktır. Halkların iradesi AKP’den de tek adamdan da daha büyüktür.”
Buldan ayrıca, “Girdikleri Suriye topraklarından bir gece ansızın çıkacaklardır. Türkiye’de Suriye’de Ortadoğu’da taşlar yerinden oynamıştır. Taşları ancak ve ancak büyük demokrasi gücü olan Kürt halkı yerine oturtacaktır” diye belirtti.
Demirtaş ve Yüksekdağ’dan mesaj
Cezaevinden ortak mesaj gönderen eski HDP Eş Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş mesajında şöyle dedi:
“Partimiz HDP, kurulduğu günden bu yana Türkiye halklarının, ezilenlerinin büyüyen umudu haline geldi. Ortadoğu’ya yönelik emperyal müdahalelerle derinleşen mezhep, din ve kimlik çatışmaları… Savaşların ve işgallerin yarattığı yıkım… Sınırsız sömürünün yol açtığı açlık ve yoksulluk; evsiz, yurtsuz kalıp mülteci durumuna düşen on milyonlar… Acıyla yoğrulmuş bir coğrafya… Giderek katmerleşen umutsuzluk, çaresizlik… Paramparça edilmiş bir toplum ve kapkaranlık bir gelecek…
İşte böylesi kaotik bir ortamda bütün ışıltısıyla yeşerdi HDP’nin görkemli ağacı. Her bir dalında farklı bir sesin, farklı bir rengin tınısı, her bir yaprağında umudun, direnişin, zaferin müjdesi. Kasırganın, selin, tufanın ortasında ayakta kalmış bir “NUH’UN GEMİSİ”. Bu gemi şimdi, yeryüzünün bütün renklerini bağrında taşıyan yolcularıyla birlikte yeni yaşamı kurmak üzere ağır ağır yanaşıyor limana.
Biliyoruz, yolculuk çok çetin geçti, gemimiz ağır darbeler aldı. Kaptanlarımız tutuklandı, deneyimli mürettebatımızla birlikte. Ama bilmezler ki her bir yolcusu birbirinden dirençli, her biri birbirinden kuvvetli bu geminin. Ne kaptan köşkü boş kaldı ne de makine dairesi. Milyonları durdurmaya gücü yetmeyen Nemrut’un partisi daha şimdiden üç parçaya bölündü ama Nuh’un Gemisi dimdik ayakta yek vücut bir şekilde menziline süzülüyor kararlılıkla. Bu gemiyi inşa edene de yürütene de aşk olsun. Bu uğurda toprağa düşene de esir düşene de selam olsun. Bu gemi limana varacak demiştik, evvel Allah sözümüz söz olsun. Şimdi hedef halkın iktidarını kurmaktır artık, hepimizin yolu açık olsun.
Zindandayız şimdi, ama bilin ki yüreğimiz yangın yeri. Biz direnmeyi sizden öğrendik gençler. Dik durmayı sizlerden kadınlar, analar. Umudu gözlerinizde gördük, isyan seslerinin yankılandığı meydanlarda. İlle de sevdik sizi ve çok çok özledik hepinizi. Yüreğimiz, ruhumuz sizlerle. Sözümüz, kalemimiz, dualarımız sizinle. Her birinize ayrı ayrı, kucak dolusu selamlarımızı, sevgilerimizi gönderiyoruz. Eşbaşkanlarımızı, tüm parti yönetimini kutluyor, dayanışma dileklerimizi iletiyoruz.
Cezaevindeki HDP’lilerden mesajlar
Sabahat Tuncer, Gültan Kışanak, Selma Irmak, Selçuk Mızraklı gibi tutuklu siyasetçiler gruplar halinde ve bireysel olarak kongreye mesaj gönderdi.
Filistin’in simge ismi Halid: Yüzyılın anlaşması hayata geçirilmeyecek
Kongrede Filistin mücadelesinin simge isimlerinden Filistin Halk Kurtuluş Örgütü ve Filistin Ulusal Yönetimi üyesi Leyla Halid de bir konuşma yaptı. Halid hayatının en heyecanlı anını yaşadığını söyledi.
“Siyonizm ve ABD işgal güçleri tarafından işgal edilmiş Filistin’in halkından sizlere selam getirdim” diyen Halid şunları söyledi:
“Filistin Zindanları’nda esir olan yoldaşlardan, cezaevlerinde direnmekte olan yoldaşlarınıza selam getirdim. Ahmed Saadet yoldaşımızdan Demirtaş’a, Yüksekdağ’a, Kışanak’a selam getirdim. İsrail zindanlarında yatmakta FHKC Halide Cerrar yoldaşımızdan İmralı’da yatmakta olan Öcalan’a selamlar getirdim. Bizler hep beraber emperyalizme, siyonizme ve gericiliğe karşı mücadele vermekteyiz. Dünyanın polisliğini yapmakta olan Trump, Filistin’e yönelik olarak yüzyılın anlaşması diye bir anlaşma sundular ve bunu terörist Netenyahu ile anlaşarak sundular. Bunların topraklarımızı nasıl işgal ettiklerini biliyoruz. Bu proje Filistin Davası’nın tasfiyesi projesidir. Trump ve Netenyahu’ya sesleniyoruz: Yüzyılın anlaşması hayata geçirilmeyecektir!
Türkiye ordusunun Suriye’de ne işi var?” diye soran Leyla Halid, “Çocuklarımız orada öldürülüyor. Suriye halkları Erdoğan’a karşı başarısını elde edecektir. Filistin halkı adına sizlere söz veriyoruz; her türlü baskı ve şiddete karşı sizlerle olmaya ve dayanışmaya devam edeceğiz” diye konuştu.
Sancar: Mutabakat arıyorsanız işte Dolmabahçe, istiyorsanız da yenisini yapalım
Daha sonra adaylık konuşması yapan Mithat Sancar konuşmasını Türkçe, Kürtçe ve Arapça selamladı.
“Şimdi inşa zamanıdır. Direnerek kazandık, şimdi kazandıklarımızı inşa edeceğiz. Bu inşanın temeline, hedefine demokrasiyi barışı özgürlüğü koyacağız” diyen Sancar,demokrasiyi, özgürlüğü, barışı ve adaleti inşa etmenin vakti geldiğini söyledi. Sancar, Evet, HDP şimdi inşa yolundadır ve bunu başaracaktır. Bizim irademizden, inancımızdan, gücümüzden şüphemiz yok. Zaten bizsiz bunların olmasının da imkanı yok” diye konuştu.
“Mutabakat arıyorsanız, işte Dolmabahçe mutabakatı. Oradan
başlayalım. “ diyen Sancar şöyle devam etti:
“Dolmabahçe mutabakatı ile yürüyelim, yeni mutabakat istiyorsanız yenisini
yapalım. Masaları Ankara’da, Diyarbakır’da, Şam’da Qamişlo’da yapalım.
Halkların barışını bu topraklarda hep birlikte sağlayalım. Güvenlik
istiyorsanız, Onu size S-400’ler, Patriotlar sağlamaz. Güvenlik içinde yaşamak
isteyen halkların en büyük ihtiyacı diğer halklarla eşit olduğunu kabul
etmektir. Halkların özgürlüklerini ve haklarını kabul etmektir. Halkların
kaderini tayin etme hakkına saygı duymaktır. Barış için şimdi en kritik
kavşaktır. Şartlar müsait mi diyeceksiniz? Ben size zorluklardan
bahsetmeyeceğim. Her şey göz önünde. Afrin’deki işgal gözler önünde. Kuzey
Suriye’ye askeri müdahale gözler önünde. Şimdi İdlip. Bunların ne kadar vahim
durumlar olduğunu anlatmamak gerek yok. Sadece şunu hatırlacağım. Bundan aşağı
yukarı 30 yıl önce Avrupa kurulurken yüzyıl savaşları yaşandı. O savaşlardan
medet umanlar vardı. Ondan 200 yıl sonra Avrupa’nın yeniden kuruluşunu savaşla
şekillendirmek isteyenler vardı. Yüzyıl savaşlarını yaptılar. Şimdi de
Ortadoğu’ya Türkiye’ye bu topraklara yüzyıl savaşlarını dayatanlar var. Buna
karşı tam da onlardan sonra yüzyıl savaşlarından yüzyıl sonra Kant çıktı ve
küçücük bir kitap yazdı, “Ebedi barış üzerine söyle”. O mücadele bugün Orta
Doğu’da da sürüyor. Yüzyıllık savaş mı ebedi barış mı?
Bu kongre, bizim kürsüden Türkiye’ye önemli mesajlarımızı, en net hedeflerimizi gösterme kongresidir. Şunu söyleyelim, toplumsal sorunların şiddetle çözülemeyeceğini biliyoruz. Fakat eğer şiddet bir ülkede ortaya çıkmışsa bunun sebeplerini görmeden gerçekte şiddete karşı mücadele etmek, şiddeti bitirmek için çözüm üretmek mümkün değildir. Şiddeti bitirmek için şiddeti üreten şartları bitirmeliyiz. Sonra ülkeyi barışa taşıyacak adımları hep beraber atabiliriz. Biz çözümün demokratik siyaset olduğundan en ufak şüphe duymuyoruz. Çözüm siyasette, özgür ifadede, tartışmada toplumsal müzakerelerde. Gelin hep birlikte sorunları görelim, çözümü birlikte tartışalım.
Mızraklı: Adaleti unutmamızı istiyorlar
Yerine kayyum atanarak tutuklanan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Selçuk Mızraklı’da kongreye bir mesaj gönderdi.
Mızraklı mesajında, “İşsizliği bir kader algısına dönüştürmek istiyorlar. Geleceksiz bir gençlik, Milliyetçi bir kuşak yetiştirmek istiyorlar. Eğitimin bilimsellikten çıkarılıp, yobazlığa dönüştürüldüğü, barış söylemlerinin yasaklandığı bir ülke yaratmak istiyorlar. Üretimin, çalışmanın önünün kesildiği, emeğin hiçleştirildiği, bireyselleştirilmiş, kolektif ruhtan uzak bir dünya istiyorlar. Adaleti unutmamızı, yargıyı tek kişinin insafına bırakmak istiyorlar. Toz ve toprakla yoğrulmuş insani taraflarımızı betonların arasına gömmek istiyorlar” dedi.
Umutsuzluk ikliminin büyütülmek istendiği bir dönemde HDP’nin çatısı altında buluşarak baharı ve umudu güçlendirdiklerini belirten Mızraklı kongreyi selamladı.
Baluken: HDP üçüncü yol ve alternatif demokratik bir seçenek
Tutuklu eski Milletvekili İdris Baluken de gönderdiği mesajında, Türkiye ve Orta Doğu başta olmak üzere tüm dünyada hak ve özgürlük mücadelesi yürüten halkları nefessiz bırakmayı amaçlayan otoriter, tekçi, baskıcı ve emperyal planlara karşı kongrenin büyük bir güven ve umut kaynağını olduğunu söyledi.
Baluken mesajında, “Coşkulu buluşmamız değerli ve anlamlı olduğu kadar tarihidir aynı zamanda. Tarihe Üçüncü Yol ve alternatif bir demokratik seçenek olarak yön vermenin iddiasını taşımaktadır. Halklarımızın, ezilenlerin, bütün ötekilerin barış, demokrasi ve özgürlük sevdası devam ettiği sürece hiçbir güç HDP’yi bitiremez, sesini kısamaz, onurlu yürüyüşünden alıkoyamaz. “ dedi.
Tutuklu kadın vekillerden ortak mesaj
Sabahat Tuncel, Gültan Kışanak, Selma
Irmak, Figen Yüksekdağ, Gülser Yıldırım, Çağlar Demirel, Aysel Tuğluk, Edibe
Şahin ve Nurhayat Altun da Kandıra Cezaevinden ortak bir metin hazırlayarak
kongreyi selamladı.
Metinde, “kongremizin
kadına yönelik her türlü ayrımcılık, taciz, tecavüz, şiddet ve kadın
katliamlarının önlenmesi için kadın özgürlük çizgisini güçlendireceğine
inanıyoruz. Savaşa karşı barışı, bize dayatılan köleliğe karşı özgürlüğü,
doğanın talanına karşı ekolojik yaşamı, emek sömürüsüne, güvencesiz ve esnek
çalışmaya, işsizliğe, yoksulluğa, adaletsizliğe karşı işçiden, emekçiden ve
doğadan yana, sömürü ve işgal politikalarına karşı aktif bir mücadeleyi
yükselteceğimizi biliyoruz. Halklarımızın umudunu gerçek kılmak için kendi
yaşam paradigmamızı yaşamın her alanında örgütlemek, örgütlü toplum yaratmak
her dönem en temel görevimiz olmuştur. Örgütlülüğü ve eylemi olmayanın
özgürlüğünü sağlaması zordur. O nedenle HDP olarak örgütlü toplumu geliştiren
sorumluluğu ile karşı karşıyayız. Bu kongremizin partimizin örgütlenmesi, yerel
ve katılımcı demokrasinin geliştirilmesine katkı sunacağına inanıyoruz. Türkiye
halklarının, kadınlarının özlemini duyduğu eşit, adil, demokratik ve barışçıl
bir yaşamın inşa edilmesi için bugüne kadar büyüttüğü mücadeleyi daha da
büyüteceği inancımızla bir kez daha kongreyi selamlıyor, kongrede seçilecek eş
genel başkanlarımıza, PM üyelerimize başarılar diliyoruz” denildi.
Salondan renkli görüntüler
- Barış Anneleri yöresel kıyafetleri ve barışın simgesi beyaz tülbentlerle katıldı
- Salona sığmayan HDP’liler kongre salonu dışında kongre boyunca halaylar çekti
- 5 Haziran 2015 yılında IŞİD’in, HDP seçim mitingine bombalı saldırısı sırasında iki bacağını kaybeden sinemacı Lisa Çalan da HDP kongresine katıldı. Çalan, protez bacaklarıyla halay çekti.
Kongre sonrası gözaltı
HDP kongresi sonrasında kongre boyunca ses sisteminde çalışan 11 kişi gözaltına alındı.
Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) 4’üncü Büyük Olağan Kongresi’nin sona ermesinin ardından kongre boyunca ses sistemi düzeninde çalışan 11 kişi gözaltına alındı. HDP’nin kongre için anlaştığı şirkette çalışan kişilerin gözaltına alındığı öğrenilirken, gazetecilerin fotoğraf alması engellendi.
Gözaltına alınanlar Ankara Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü belirtildi.