Avusturya’nın başkenti Viyana’da yaklaşık 3 aydır süren “Kapsamlı Ortak Eylem Planı” olarak adlandırılan İran nükleer anlaşmasının tam olarak uygulanması ve ABD’nin anlaşmaya dönüşünün ele alındığı görüşmelerde sona yaklaşıldığı bildirildi.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi adına AB Dış İlişkiler Servisi Genel Sekreter Yardımcısı ve Siyasi Direktörü Enrique Mora’nın başkanlığında bir araya gelen “Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP)” Ortak Komisyonuna Rusya, Çin, Almanya, İngiltere, Fransa ve İran’dan üst düzey temsilciler katıldı.
AB Dış İlişkiler Servisi Genel Sekreter Yardımcısı Mora, toplantının ardından basına yaptığı açıklamada, geçen hafta başlayan görüşmelerin 6’ıncı oturumunun sona erdiğini söyledi.
ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımların kaldırılması ve İran’ın anlaşmayı tam anlamıyla uygulamasına yönelik yapılan görüşmelerde ilerleme kaydedildiğini belirten Mora, “Bu 6’ıncı oturumda ilerleme kaydettik, anlaşmaya yakınız ancak henüz orada değiliz. Bir hafta öncesine oranla daha yakınız ancak henüz orada değiliz.” dedi.
Teknik birçok alanda konuların açıklığa kavuşturulduğunu, bu durumun karar alıcıların işini kolaylaştırdığını belirten Mora, beklentisinin ülkelerine giden temsilcilerin anlaşmanın nihayete erdirilmesi için bir sonraki toplantıya açık ve yapıcı fikirlerle gelmeleri yönünde olduğunu kaydetti.
Antalya Diplomasi Forumu
Mora, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in hem hafta başı yapılan AB-ABD Zirvesi’nde ABD’li taraflarla hem de Türkiye’de süren Antalya Diplomasi Forumu kapsamında İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ile görüştüğünü, gelişmeleri yakından takip ettiğini dile getirdi.
İran ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) arasında yapılan ve 24 Haziran’da sona erecek teknik anlaşmaya ilişkin gelişmeleri yakından takip ettiklerini ifade eden Mora, taraflar arasında anlaşmanın bir kez daha uzatılacağı görüşünde olduğunu vurguladı.
“Anlaşmaya her zamankinden çok daha yakınız”
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Arakçı, İran’ın İngilizce yayın yapan devlet televizyonu Press TV’ye yaptığı açıklamada, “Anlaşmaya her zamankinden çok daha yakınız.” ifadesini kullandı.
Arakçı, bir anlaşmanın nasıl olması gerektiğine ilişkin yaklaşımın çok daha belirgin şekilde anlaşılmaya başlandığını, temel kimi sorunlara yönelik fikir birliği sağlansa da bazı hususlara yönelik görüş ayrılığının hala sürdüğünü dile getirdi.
Farklılıklara yönelik daha açık bir yaklaşımın sağlandığını, bu durumun karar alıcılara yardımcı olacağını dile getiren Arakçı, anlaşmaya geçmişe oranla çok daha yakın olduklarını ancak henüz istenilen noktaya ulaşmadıklarını anlattı.
Arakçı, hala üzerinde çalışılacak çok işin odluğunu yineleyerek, “Görüşmelere şimdilik ara vermeye karar verdik ve eve dönüyoruz ancak verilen bu ara yalnız değerlendirmeye yönelik olmayacak bu sefer karar vermeye yönelik de olacak.” değerlendirmesinde bulundu.
‘Temmuz’un ortalarında anlaşma imzalanabilir’
Rusya’nın Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Ofisi Nezdinde Daimi Temsilcisi Mikhail Ulyanov da bir sonraki toplantı için tarafların 10 gün sonra bir araya gelebileceklerini ancak şimdiden tam tarih verilemediğini ifade etti.
Ulyanov, görüşmelerin başından itibaren hedefin 2015’te imzalanan anlaşmanın özüne dönüş yapılması yönünde olduğunu, farklı bir yaklaşımın söz konusu olmadığını söyledi.
Kendisinin hala çok iyimser olduğunu kaydeden Ulyanov, nihai sonuca ulaşmak için birçok şansın bulunduğunu, olumsuz bir gelişme yaşanmadığı takdirde temmuzun ortalarına doğru nihai anlaşmanın yapılabileceğinin altını çizdi.
Ulyanov, “Yalnız ben değil anlaşmaya taraf diğer katılımcılar da başarıya çok yakın olduğumuz görüşünde ancak bir kez daha belirtmek gerekirse ciddi ve hedef odaklı çabalar gerekiyor.” görüşünü paylaştı.
İran’ın dini liderlerine yönelik ABD’nin uyguladığı yaptırımların anlaşılmaz olduğunu kaydeden Ulyanov, İran’ın mümkün olduğu kadar fazla yaptırımı kaldırmak için çaba sarf ettiğini sözlerine ekledi.
AA / VİYANA