Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “110 bin Suriyeli’ye vatandaşlık verdik” açıklaması ve bu sayının daha da artacağı sinyalini vermesi, gözleri yeniden Türkiye’deki Suriyelilerin sayısına çevirdi.
Barış Pınarı Harekatı’ndan sonra Türkiye’deki Suriyeli sayısı 10 bin 730 kişi artarak 3 milyon 691 bin 333’e yükseldi. Suriyelilerin Türkiye nüfusuna oranı yüzde 4,5 oldu.
Türkan Koç
Birleşmiş Milletler Mülteci Örgütü’nün hazırladığı “Küresel Eğilimler – 2018’’ raporuna göre dünya genelinde 70.8 milyon kişi zulüm, çatışma, şiddet veya insan hakları ihlallerinin sonucu olarak yerinden edildi. 8 yıl önce başlayan iç savaş nedeniyle başta Türkiye olmak üzere çok sayıda ülkeye zorunlu göç eden Suriyeliler, bu oran içinde önemli bir yer tutuyor.
Birleşmiş Milletler Mülteci Örgütü’nün resmi verilerine göre, dünya çapında yaklaşık 5 milyon 635 bin kayıtlı Suriyeli göçmen bulunuyor. İçişleri Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre Suriyeli göçmenlerin yaklaşık 3 milyon 691 bini Türkiye’de yaşıyor. Türkiye, sahip olduğu Suriyeli sığınmacı sayısı ile dünya üzerinde en fazla sığınmacı bulunan ülke konumunda. Ülkeler sıralamasında Türkiye’nin ardından sırasıyla Lübnan, Ürdün, Irak ve Mısır geliyor. Bu sayıları ülke nüfusuna oranladığımız da ise ilk sırayı Lübnan alırken, Türkiye üçüncü sırada yer alıyor.
Rakamlarla Suriye meselesi
Türkiye’deki Suriyeli sayısı iç savaşın başladığı 2011 yılından bu yana sürekli artış gösteriyor. Her ne kadar çeşitli ülkelere gitseler de önemli bir kısmı Türkiye’de yaşayan Suriyeliler, çoğu güvencesiz olarak çalışıyor, okula gidiyor, evleniyor, çocuk sahibi oluyor. Dil sorununu da önemli ölçüde çözen Suriyeli mültecilerin vatandaşlık alanları seçimlere katılıyor, Türkiye’nin geleceğini belirlemek üzere oy kullanıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kısa bir süre önce açıklanan rakamlara göre Türkiye vatandaşlığı verilen Suriyeli sayısı 110 bine ulaşmış durumda. Erdoğan, 110 bin olan bu sayının daha da artacağını da ifade etmişti.
Harekattan sonra 10 bin Suriyeli arttı
Türkiye’deki kayıtlı Suriyeli sayısı 27 Kasım 2019 tarihi itibarıyla bir önceki aya göre (9 Ekim’de Barış Pınarı Harekatı başlamıştı) 10 bin 730 kişi artarak toplam 3 milyon 691 bin 333 kişi oldu. Bu kişilerin 2 milyon 592’si (yüzde 54,19) erkeklerden, 1 milyon 690 bin 743’ü (yüzde 45,81) ise kadınlardan oluşuyor.
Yaş aralığı tablosuna göre 0-18 yaş aralığında 1 milyon 736 bin 94 Suriyeli bulunuyor. 10 yaşın altındaki Suriyeli sayısı ise 1 milyon 74 bin 911 kişi (Yüzde 29). 0-18 yaş aralığında olan çocuklarla, Suriyeli kadın nüfusunun toplamı ise 2 milyon 597 bin 761. Bu sayı toplam Suriyeli sayısının yüzde 70,37’sine denk geliyor.
Genç nüfus olarak tanımlanan 15-24 yaş aralığında 832 bin 255 kişi bulunuyor. Suriyeli genç nüfusun toplam Suriyeli sayısındaki oranı yüzde 22,55. Türkiye’nin genç nüfus oranı ise yüzde 15,8.
Yüzde 1.67’si kamplarda kalıyor
Geçici barınma merkezlerinde kalan Suriyelilerin sayısı 27 Kasım 2019 tarihi itibarıyla 61 bin 781 kişi olarak açıklandı. Bu sayı Ekim 2019’da 62 bin 673 kişi, 2019’un başında 143 bin 558 kişi, 2018’in başında ise 228 bin 251 kişiydi. Buna göre kamplarda yaşayan Suriyeli sayısı 2019’un ilk 11 ayı içerisinde 81 bin 177 kişi azaldı. Suriyelilerin yalnızca yüzde 1,67’si kamplarda yaşıyor.
Suriyelilerin Kilis nüfusuna oranı yüzde 81
Göç İdaresinin 27 Kasım 2019 tarihli verilerine göre en çok Suriyelinin yaşadığı şehir 555 bin 179 kişi ile İstanbul olurken, bunu 452 bin ile Antep izliyor. Suriyelilerin en az olduğu şehir ise 21 kişi ile Bayburt. Bayburt’u 37 kişi ile Artvin, 46 kişi ile Tunceli takip ediyor.
Suriyelilerin Kilis nüfusuna oranı yüzde 81.20 ile Kilis başı çekiyor. Bunu yüzde yüzde 27.38 ile Hatay, yüzde 22.32 ile Antep izliyor.
Geçici koruma altına alınan kayıtlı Suriyelilerin Türkiye nüfusuna oranı ise yüzde 4,5. TÜİK, Türkiye’nin nüfusunu son olarak 82 milyon 3 bin 882 olarak açıklamıştı.
1 milyon 354 bin kağıtsız göçmene işlem yapıldı
2010 yılında 32 bin 667, 2011 yılında 44 bin 415 ve 2012 yılında 42 bin 690, 2013 yılında 39 bin 890, 2014 yılında 58 bin 647, 2015 yılında 146 bin 485, 2016 yılında 174 bin 466, 2017 yılında 175 bin 752, 2018 yılında 268 bin 3, 2019 yılı Ekim ayı sonuna kadar ise 371 bin 31 kâğıtsız göçmen Türkiye sınırları içinde güvenlik güçlerince yakalanarak işlem yapıldı.
İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Türk vatandaşlığı verilen Suriyeli sayısı 92 bin 280 kişi olarak açıklandı. Bu kişilerin 47 bini yetişkin, 45 bin 280’i ise çocuk. (1 Ağustos 2019 tarihi itibarıyla)
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 19 Eylül 2019 tarihinde yaptığı açıklamada, Türkiye’de doğan Suriyeli bebek sayısının 450 bin civarında olduğu belirtti.
368 bini döndü, 31 bin kişiye çalışma izni
Soylu 20 Kasım 2019 tarihinde yaptığı açıklamada ise, ülkesine dönen Suriyeli sayısının 368 bin 217 olduğunu belirtti.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 31 Mart 2019 tarihinde yapılan açıklamaya göre Türkiye’de çalışma izni verilen Suriyeli sayısı 31 bin 185 kişi.
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre 26 Şubat 2019 tarihi itibarıyla en az bir ortağı Suriye uyruklu olan şirket sayısının 15 bin 159.
