Can Hergül*
Yeni bir davada iddiaya göre Amerika’daki büyük teknoloji firmalarından bazıları Afrika’da çocuk işçilerin kobalt madenlerinde çalışmasıyla büyük kâr elde ediyor. Dell, Microsoft, Tesla ve Google’ın ebeveyn şirketi sayılan Alphabet, şirketleri bildikleri halde Afrikalı çocukların zor şartlar altında ucuza çalışmalarına göz yumup bu durum üzerinden kâr elde ediyor.
Presstv.com’da yayımlanan haberdeki iddiaya konu olan dava sivil toplum örgütü uluslararası haklar avukatları tarafından bu hafta ibraz edildi. Kobalt elementi yeniden doldurulabilir bataryalarda kullanılan ve birçok elektronik aletin çalışabilmesini sağlayan bir madde. Google yaptığı açıklamada “Çocukların çalıştırılması ve tehlikeye atılması bizim için kabul edilemez bir şey ve bizim tedarikçi firma kurallarımıza da aykırı” cevabını verdi.
Davaya göre firmalar, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki kobalt madenlerinde çocukların baskıya uğramasına ve zor şartlarda çalıştırılmasına göz yumuyor, yardımcı oluyorlar.
Demokratik Kongo Cumhuriyeti Afrika kıtasındaki ikinci büyük ülke ve verilere göre mineral açısından dünyanın en zengin ülkesi. Dünyadaki birçok mineral ihtiyacı buradan karşılanıyor.
Tüm dünyanın kobalt ihtiyacının yüzde 75’i ve elmas ihtiyacının yüzde 70’i bu ülkeden karşılanıyor. Bu davada ayrıca İngiliz kaynaklı Glencore şirketi ve Çin kaynaklı Zhejiang Huayou Cobalt şirketi yer alıyor.
Ülkedeki aşırı yoksulluk yüzünden yüzlerce Demokratik Kongo Cumhuriyeti vatandaşı çocuk kobalt madenlerinde çalışmak zorunda kalıyor ve bu durum yeni bir acımasız çıkar sağlama düzeni oluşturuyor.
Apple yaptığı açıklamada “Ürünlerimize eklenen materyallerin, düzgün şekilde temin edildiğinden emin olmak bizim için önemli” ifadesini kullandı.
Dell’den gelen açıklamada “Şirketimiz hiçbir zaman uygunsuz şekilde üretilen, çocukların çalıştırıldığı, kanunsuzluk yapılan operasyonların yapılmasına müsaade etmemiş böyle bir olayla ilgisi olmamıştır.” ifadesi kullanıldı.
