Türk Tabipler Birliği (TTB) Merkez Konseyi, patlamanın meydana geldiği Sakarya’daki Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası’nın önceki 6 patlamaya ilişkin denetim raporlarının açıklanmasını istedi.
TTB, işletmenin Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesine İlişkin Belgeler; Büyük Kaza Senaryoları; Acil Durum Planları; Risk Değerlendirme Dokümanları’nın kamuoyu ile paylaşılmasını talep etti.
TTB ayrıca işçileri koruyamayan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın çıktığından bu yana, artık “iş cinayetleri toplu katliamlara” dönüştüğünü kaydetti.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi ve TTB İşçi Sağlığı İşyeri Hekimliği Kolu, Sakarya Hendek’teki Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası’nda 3 Temmuz günü meydana gelen patlamayla ilgili açıklama yaptı.
Açıklamada, havai fişek fabrikasında 3 Temmuz 2020 tarihinde gerçekleşen patlamada 7 işçinin hayatını kaybettiği, 118 işçinin de yaralandığını hatırlattı.
Bu Coşkunlar fabrikasının 7’inci kazadır
Açıklamada, “Bu patlama; MÜSİAD Sakarya Şube Başkanı Yaşar Coşkun’un sahibi olduğu Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası’nda son 11 yılda kayıtlara geçen yedinci kazadır” denildi: “Toplamda 7 işçinin hayatını kaybettiği, 59 işçinin yaralandığı 6 kazadan ders alınmamış, 7’incisi göstere göstere gelmiştir.”
Soma, Ermenek gibi ‘geliyorum’ diyen iş cinayetidir
Patlama sonucu çevreye yayılan zehirli gazların, çevreyi de kirleterek, büyük bir toplum sağlığı sorunu oluşturduğunu belirten TTB, “Bu patlama da Soma, Ermenek, Kozlu gibi ‘geliyorum’ diyen iş cinayetidir” dedi.
İş cinayetleri toplu katliama dönüştü
“İşçileri koruyamayan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası çıktığından bu yana, artık iş cinayetleri toplu katliamlara dönüşmüştür. Bu yasaya bağlı çıkartılan yönetmeliklerin uygulanıp uygulanmadığı bile denetlenmemektedir.”
Denetim raporları ve işletme belgeleri açıklanmalı
11 yılda yaşanan 7 kazanın herkesi endişelendirdiğini ifade eden TTB, hükümetin bu endişeleri gidermesi gerektiğini belirtti:
“Bu işletmede son 6 patlama sonrası yapılması gereken denetlemeleri kamuoyuna açıklamalıdır. Bu kapsamda; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın son 6 patlama sonrası yaptığı denetim raporları; İşletmede olması gereken ‘Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesine İlişkin Belgeler’; İşletmenin ‘Büyük Kaza Senaryoları’; İşletmenin ‘Acil Durum Planları’; İşletmenin ‘Risk Değerlendirme Dokümanları’ kamuoyu ile paylaşılmalıdır.”
Kimler üretime başlama izni verdi
Ayrıca önceki patlamalar sonucunda işletmeye verilen cezalar ile uyarıların da kamuoyuna açıklanmasını isteyen TTB, “Önemli bir soru da önceki kazalar sonucunda üretime başlama izinleri kimlerin onayı ile verilmiştir. Tüm bu sorular ivedilikle yanıtlanmalıdır” dedi.
Yasa meslek örgütlerinin denetimine olanak tanımadı
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası çıkarıldıktan sonra iş cinayetleri artarak devam ettiğine de dikkat çeken TTB, “Bu yasanın, işçilerin sağlığı ve güvenliği öncelenerek çıkartılmadığı ortaya çıkmıştır. Bu yasa sermayenin çıkarları ve güvenliği öncelenerek çıkartılmıştır. İşletmelerin, TTB, TMMOB gibi meslek örgütlerinin ve sendikaların denetlemesine olanak tanınmamıştır. İktidarın bugüne kadar gelen politikasıyla işçi, toplum ve çevre sağlığını tehdit eden kazaların azalması mümkün değildir” tespiti yapıldı.
İşçi sağlığı ve iş güvenliği bilgileri paylaşılmalıdır
TTB Merkez Konseyi havai fişek fabrikasında işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili bilgilerin kamuoyu ile paylaşılmasını isteyerek şu soruları sordu:
“Bu işletmede, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı var mıdır? Ne tür çalışmalar yapmışlardır?
İşçilerin sağlık gözetimleri yapılmakta mıdır?
Çalışan işçilerin hangi risklerle karşı karşıya olduğu tespit edilip işçiler eğitilip, uyarılmışlar mıdır?
Daha önceki kazalardan dolayı nasıl sağlık ve güvenlik tedbirleri alınmıştır?
Havai fişek üretiminde kullanılan kimyasal maddelerin yaratacağı tehlikeler değerlendirilmiş midir?
Üretilen malzemelerin depolanması için nasıl bir planlama yapılmıştır?
Üretilen malzemenin depolandığı yerler için, kazaların önlenebilmesi açısından, ne tür tedbirler planlanmıştır?”
Yasa patronu sorumlu tutuyor, ustabaşı gözaltında
TTB ve TMMOB’un bu işletmeye girerek çalışmaları denetlemesine izin verilmesi de talep edildi.
Yasaların Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası işvereninin, bu katliamda birinci dereceden sorumlu olduğunu belirttiğini hatırlatan TTB, “Şimdiden fabrika patronu dururken, fabrika sorumlu müdürü ve 2 ustabaşının gözaltına alınması kaygıları artırmaktadır” dedi.
TTB, hayatını kaybeden işçilere yeniden başsağlığı dileyerek katliamın sorumlularının yargılanmasını talep etti.
