2015 yılında Yüzyılın Projesi olarak tanıtılan Tarım Sektörü Entegre Yönetim Bilgi Sistemi (TARBİL) Projesi’nin Tarım ve Orman Bakanlığı’nda bulunmadığı öne sürüldü.
“Kayıp Proje” CHP Manisa Milletvekili ve TBMM Tarım Orman ve Köy İşleri Komisyonu üyesi Bekir Başevirgen’in sorusu üzerine açığa çıktı.
CHP Manisa Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Bekir Başevirgen, 2015 yılında “Yüzyılın Projesi” olarak tanıtılan ve sonrasında sessiz sedasız ortadan kaldırılan TARBİL projesinin akıbetini Tarım ve Orman Bakanı’na sormuştu.
Önergesi yanıtlanan Bekir Başevirgen’e bakanlık tarafından “Tarım Sektörü Entegre Yönetim Bilgi Sistemi” projesi adı altında bir projenin bulunmadığı yanıtı geldi.
Bakanlığın yanıtı üzerine Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen şu açıklamayı yaptı:
“25 Şubat 2015’te maliyeti 100 milyon dolar (bugünkü kurla 791 milyon TL) olan ve dönemin Tarım Bakanı Mehdi Eker tarafından ‘dünyada eşi benzeri olmayan bir sistem’ diye tanıtılan Tarım Sektörü Entegre Bilgi Sistemi Projesi adeta yok olmuştur. Bakanlığın verdiği yanıtta, projenin ilk ayağı olan Tarımsal İzleme ve Bilgi Sistemi (TARBİL) kapsamında 68 ilde toplam 440 adet zirai-fenolojik ve meteorolojik gözlem istasyonu olduğu belirtilmiştir. Kurulması planlanan 1200 adet istasyondan 440 adedinin kurulu vaziyette olduğu, bakım, onarım ve güncelleme çalışmalarının sürdüğü ifade edilmiştir. Ancak, projenin ikinci ve en önemli ayağı olan ülke genelinde tüm tarımsal aktivitelere ait bilgi, belge ve süreçlerin faaliyet türlerine göre gruplandığı, takibinin sağlandığı, tüm kurumsal yetkilendirme ve denetleme süreçlerinin yapılabildiği, ilgili tüm süreçlere ait veri envanterinin entegre bir şekilde takip edileceği kısım ne yazık ki uygulamaya dahi geçirilmemiştir.”
100 milyon dolar sadece gözlem istasyonlarına mı?
Kayıt sisteminin, teknoloji kullanımının yaygınlaşması ile birlikte tarımın gelişmesini sağlayacak bir proje olduğunu belirten Başevirgen, şöyle devam etti:
“Devlette süreklilik esas olmasına rağmen, projenin bu ayağı da, yine iktidarın alışkın olduğu biçimde bakan değiştiği anda rafa kaldırıldı. Yatırım projeleri adı altında ‘böyle bir proje olmadığı’ ve bu proje doğrultusunda herhangi bir harcama yapılmadığı söylendi.
TARBİL kapsamında gözlem istasyonları kurulmuş ancak projenin devamı için herhangi bir adım atılmamıştır. Proje için ayrılan 100 milyon dolar sadece gözlem istasyonlarının kurulmasına mı kullanılacak? Uydu bağlantılı akıllı cihazlar ile ekilen her toprağın kayıt altına alınacağı, tarımsal üretimin sistem dâhilinde gözlemlenebileceği, verim ve rekoltenin önceden bilineceği, doğru yatırım ve doğru stratejilerin belirleneceği, ülkesel politikaların geliştirileceği, ürün ve üretimin kontrol ve takibinin sağlanacağı gibi amaçlarla yola çıkılan projenin yok olması tarım için ciddi bir kayıp.”
