AKP’nin Meclis’e sunduğu “mini istihdam paketine” muhalefet şerhi düşen HDP, söz konusu teklifi “işçiden alıp patrona verme fonu” şeklinde nitelendirdi.
HDP, AKP’nin Meclis’e sunduğu “mini istihdam paketi”ne muhalefet şerhi düştü. Şerhte, teklifin “tahsis paketi” olduğunu belirterek, “AKP-MHP bloku, ekonomide inşa ettikleri otoriter sistemi, korporatist bir anlayışla tahkim etmektedir. Esasen bütünsel bir toplumsal sistem önerisi olan korporatizm ideolojisi, aynı zamanda bir yönetim rasyonalitesi olarak da farklı kılıklarla karşımıza çıkabilmektedir” ifadelerine yer verdi.
‘Patrona verme fonu’
Şerhte, teklifte yer alan “İşsizlik Fonu Sigortası Fonu” ile ilgili düzenlemeyle işçinin SGK giderlerinin fondan karşılanarak, işverene ödenmesinin önünün açılacağı kaydedildi. Şerhte, “İşsizlik Sigortası Fonu’nun ‘sermayenin yedek akçesi’ haline getirilmesi iktidarın korporatist mantığının net bir göstergesidir. İşsizlik Sigortası Fonu’nun her fırsatta patronlara aktarılmasını savunmak ve kabul etmek vicdani değildir. İşsizlik Sigortası Fonu’nun ‘İşçiden Alıp Patrona Verme Fonu’na dönüştürülmesini, bu kanun teklifiyle de patronların sigorta prim giderlerinin karşılanması için kullanılmasını asla kabul etmiyoruz” denildi.
‘Fondan sermayeye direkt kaynak’
Şerhte, devamla şu ifadelere yer verildi: “Ayrıca düzenlemede ‘Bu madde kapsamında Fon tarafından işverene sağlanan, sigortalı hissesine karşılık gelen destek tutarının sigortalıya ödenmesi işverenden talep edilemez’ ifadesi de geçmektedir. İşverenin sigortalının primi kestikten sonra devlete yatırmak yerine kasasına koymasına borç olarak ortaya çıkan prim bedelinin ise İşsizlik Fonundan ödenmesine sebep olacaktır. Böylece Fon’dan sermayeye direkt kaynak aktarımı söz konusu olacaktır.”
İşten çıkarmanın kapsamı genişliyor
İşten çıkarmak için, 25/II olarak bilinen ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık dışında, belirli süreli çalışma sona ermesi, işyerinin kapatılması, taşeron işçinin süresinin sona ermesi gibi sebeplerle işverene işten çıkarma hakkı tanındığı gibi işverene işçiyi, 3 aylık süreyi geçmemek kaydıyla, tamamen veya kısmen izne gönderme hakkı da verilmektedir. Getirilen düzenlemeye göre, 17 Ağustos’ta sona erecek işten çıkarma yasağı, her defasında 3 aya kadar olmak üzere, 2021 haziran ayı sonuna kadar uzatılabilecektir. Bu torba yasa düzenlemesiyle, 1 Temmuz’dan önce yapılan başvurularda kısa çalışma ödeneğinden yararlanan ya da ücretsiz izine çıkarılan işçi, işten çıkarılmazsa, işçi ve işverenden kesilen SGK primlerinin asgari ücretten yapılan kesinti kadarı, 31 Aralık’a kadar, 3 aylık dönem için işverene ödenecektir.”
Yasa teklifinin bu halde geçmesinin maden emekçilerinin sadece kıdem tazminatı alabileceğinin belirtildiği şerhte, ihbar tazminatları, ödenmemiş ücretler için faiz hesaplaması, sosyal haklar, sakat kalan ve malul olanların tazminatları, iş kazası tazminatları gibi haklardan mahrum olacaklarına işaret edildi.
Teklif ne getiriyor?
AKP’nin Meclis’e sunduğu İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi işçileri mağdur edecek düzenlemeler içeriyor. Teklifle, patronların gelecek yılın Temmuz ayına kadar işçileri ücretsiz izne çıkarabilmelerinin önü açılıyor. Yine, fesih engeline istisna olacak hallerin kapsamı genişletiliyor. Patronlara, kısa çalışmadan ve ücretsiz izinden vazgeçerek normal çalışma düzenine dönmeleri durumunda İşsizlik Sigortası Fonu’ndan 3 ay prim desteği verilmesi de planlanıyor.