Feride Eylem Altınışık*
Geçtiğimiz günlerde Evrim Ağacı’ndan Çağrı Mert Bakırcı imzasıyla yayınlanan, PLOS One kaynaklı habere göre Neandertaller’in denizle kurduğu ilişkiye dair yeni bir araştırmanın sonuçları yayınlandı.
Colorado Boulder Üniversitesi’nden Paloa Villa ve ekibi tarafından yapılan araştırmada 1949 yılında İtalya’da bulunan Grotta dei Moscerini isimli, sahilden 3 metre kadar yüksekte bulunan mağaralardan elde edilen bulgulardan geliyor.
Neandertaller’in yaklaşık 90.000 yıl önce deniz kabuklarını toplayarak sivri aletlere dönüştürdüğü uzun yıllardır bilinen bir bilgiydi. 1949 yılında arkeologlar tarafından bulunan deniz kabukları Neandertaller’in sahillerden topladıkları çeşitli deniz kabuklarını sivri aletlere dönüştürdüklerini ortaya çıkarmıştı. Mağarada bulunan aletler Villa’ya göre taş çekiçlerle şekillendirilmişti. 1949 yılında bulunan bulgular üzerinde yapılan yeni bir araştırma Neandertallere dair önemli bilgilere ışık tutuyor. Aletlerin tamamı Callista chione olarak bilinen çift kapaklının kabuklarından üretilmişti.
Paloa Villa ve ekibinin bu bulgular üzerinde yaptığı araştırmaya göre Neandertaller ihtiyaçlarına uygun deniz kabuklarını bulabilmek için denize dalıyordu. Kabuklara daha yakından bakan Villa ve ekibi bu aletlerin bir kısmının aşınmış ve opak dış kaplamalara sahip olduğunu, diğer kısmının ise düzgün kaldığını fark ettiler. Sahile vuran deniz kabukları kumların etkisiyle opaklaşmışken, diğerlerinin şeklinde bir bozulma olmamıştı ve kısmen daha irilerdi. Bu kabukların henüz canlıyken toplanmış olabileceğini belirten Villa’ya göre Neandertaller kabukları elde etmek için 2 ila 4 metrelik dalışlar yaptılar. Araştırmacılara göre deniz kabukları sığ sulardan elle toplanmış.
Villa’ya göre bu araştırma sonuçları Neandertallerin hayatta kalma becerilerinin esneklik ve yaratıcılığına ışık tutmakta. Araştırma bu zamana kadar çizilen Neandertal profilini değiştiriyor. Villa “İnsanlar, Neandertaller’in sadece iri memeliler avlamadığını anlamaya başladılar. Aynı zamanda tatlı sularda balık avladılar ve hatta dalış yaptılar” diyor.
PLOS One’da yayınlanan makaleye göre mağarada bulunan ve Neandertaller tarafından toplanan deniz kabuklarının bir kısmında yanıklar tespit edildi. Araştırmacılara göre deniz kabukları yenmek için toplanmış olabileceği bir hipotez ancak bazı kabukların üzerinde bulunan yanıkların işlendikten sonra oluştuğu tespit edilmiş.
Diğer yandan, daha önce de antropolog Erik Trinkaus tarafından yapılan başka bir araştırmada bazı Neandertaller’in kulaklarında bir takım kemiksi büyümeler tespit edilmişti. Bugün su sporlarıyla ilgilenen insanlarda görülen bu özelliğe “yüzücü kulağı” denmekte.
* Bu yazı Feride Eylem Altınışık tarafından Yeni1mecra için derlenmiştir.
